109

Ten artykuł dotyczy linii autobusowej 109. Zobacz też: 109-bis i 109-kreślone.

UWAGA! LINIA ZAWIESZONA!
Kursowanie linii wstrzymane jest do odwołania.
Powód to organizacja komunikacji miejskiej po wakacjach^[1].
Kursuje komunikacja zastępcza: linia autobusowa 517.

109	Czas jazdy (min): min – max 13 – 17
Częstotliwość: (szczyt – poza – dni wolne) co 10 – 15 – 15-20 minut
Poprzednie trasy — 28.11.1949 – uruchomienie — do 4 grudnia 1954 do 31 grudnia 1955 do 18 grudnia 1956 do 31 maja 1959 do 16 kwietnia 1961 do 23 maja 1964 do 4 października 1965 do 27 sierpnia 1966 do 30 września 1972 do 30 czerwca 2007 — zawieszenie — — likwidacja — do 30 września 2014 do 31 lipca 2020 do 15 lipca 2022 — zawieszenie —

109 ul — Autobus Mercedes Conecto G na linii „109”, odjeżdża z przystanku *Rondo Daszyńskiego* 09 (2020)

109 (Dworzec) — Autobus Solaris Urbino 15 na linii „109” na pętli *Dworzec Centralny* (2015)

Autobus Solaris Urbino 15 na linii 109 na ul. Grzybowskiej (2012)

Autobus Neoplan N4020td na linii „109” na pętli *Dworzec Centralny* (2012)

Autobus Mercedes Conecto G na linii 109 na ul. Grzybowskiej (2013)

Prosta (autobus 109) — Autobus Solaris Urbino 15 na linii 109 na ul. Prostej (2014)

Autobus 109 (korale) — Tablica boczna (2013)

109conecto — Autobus Mercedes Conecto G jedzie jako linia **109** i dojeżdża do przystanku *Grodkowska*. fot. kierowcaarriva

109 – zawieszona linia autobusowa zwykła, która kursuje na trasie z Emilii Plater na Torwar. Linię obsługują zajezdnie autobusowe Stalowa i Ostrobramska.

Historia[]

Linia „109” powstała 28 listopada 1948 roku jako połączenie Księcia Janusza – Młynarska wzdłuż ul. Górczewskiej i ul. Płockiej, kursowała na tej trasie przez sześć lat, aż 5 grudnia 1954 trasę linii wydłużono dalej na zachód, przez ul. Górczewską aż do osiedla Nowe Górce. Dwa lata później trasę linii zaczęto przedłużać w kierunku Śródmieścia – najpierw ul. Wolską do Okopowej, a następnie 19 grudnia 1956 roku Chłodną, Marchlewskiego i Świętokrzyską do Emilii Plater. Wydłużanie biegu linii było możliwe dzięki dostawom nowych autobusów Chausson APH 49.

17 kwietnia 1961 roku linię „109” wycofano z ul. Chłodnej, kierując od ul. Wolskiej przez Skierniewicką, Siedmiogrodzką i Grzybowską do ul. Marchlewskiego, w 1962 roku skierowano ją na ul. Ciepłą w kierunku Prostej i Świętokrzyskiej, zaś w 1964 roku jej trasę wydłużono na Dworzec Centralny. W 1965 roku przywrócono jednak kursowania przez ul. Marchlewskiego zamiast równoległą ul. Ciepłą, zaś w 1966 roku uproszczono trasę, kierując linię „109” od ul. Skierniewickiej do Kasprzaka i Prostej.

Ostatnią poważną zmianę linia „109” przeszła 1 października 1972 roku – wówczas jej trasę wydłużono do pętli Stare Bemowo, kierując ją ulicami Górczewską, Lazurową i Kaliskiego. Bez większych zmian linia przetrwała kolejnych kilkadziesiąt lat, dotrwała do 1 lipca 2007 roku, kiedy to została zawieszona na okres wakacyjny, ale po wakacjach zadecydowano o ograniczeniu jej kursowania wraz z przekształceniem w linię „309”^[2]. Ostatnią trasę linii „109” można prześledzić w oddzielnym artykule.

Linia „109” powróciła na ulice 11 czerwca 2011 roku jako nowa linia dojazdowa z Osiedla Górczewska przez Górczewską, Płocką, Kasprzaka, Karolkową, Grzybowską i al. Jana Pawła II na Dworzec Centralny. Początkowo przewidywano, że po zakończeniu budowy centralnego odcinka II linii metra linia zostanie skrócona do Ronda Daszyńskiego, aczkolwiek po protestach pasażerów zdecydowano się na zachowanie kursowania do Dworca Centralnego – w związku z tym od 1 października 2014 skorygowano jedynie trasę, która zaczęła przebiegać oddanym do użytku odcinkiem ul. Prostej.

1 sierpnia 2020 roku, w związku z wprowadzaniem zmian w komunikacji miejskiej po otwarciu metra na Woli, linię przedłużono do Torwaru.

16 lipca 2022, w związku z wydłużeniem linii metra M2 do stacji Bemowo, trasę linii skrócono do przystanku Emilii Plater^[3].

24 czerwca 2023 roku linia została zawieszona na okres wakacji. Po wakacjach podjęto decyzję o utrzymaniu jej zawieszenia do odwołania. W jej miejsce na pętlę Torwar skierowano linię 517.