18

18	Czas jazdy (min): min – max 55 – 60
Częstotliwość: (szczyt – poza – dni wolne) co 8 – 12 – 15 minut

Schemat historycznych tras linii 18 (powiększ)

Osiemnastka na ul. Wołoskiej (2008)

Osiemnastka na ul. Andersa (2011)

Osiemnastka na Moście Śląsko-Dąbrowskim (2013)

Osiemnastka na pętli Żerań-FSO (2013)

Osiemnastka na pętli Metro Marymont (2017)

Osiemnastka na przystanku Metro Wierzbno (2017)

Osiemnastka na ulicy Jagiellońskiej (2018)

Tablica boczna (2013)

Tablica boczna (2017)

Tablica boczna (2023)

18 – linia tramwajowa zwykła (rozkład jazdy), która kursuje z pętli PKP Służewiec na Żerań FSO. Linię obsługują zajezdnie tramwajowe Mokotów i Żoliborz.

Historia

Linię „18” uruchomiono 23 maja 1908 roku jako trzecią linię tramwaju elektrycznego, kursowała ona ze Stalowej przez ul. Wileńską, Most Kierbedzia, Krakowskie Przedmieście, Nowy Świat i Marszałkowską na Plac Unii Lubelskiej. Przez lata nie przechodziła większych zmian w trasie, co najwyżej drobne korekty trasy na ul. Stalowej, wobec czego na takiej samej trasie dotrwała do 1939 roku, czyli do wybuchu II wojny światowej.

Podczas okupacji „osiemnastkę” przywrócono do kursowania 18 kwietnia 1940 roku na trasie z Placu Żelaznej Bramy przez ulice Królewską, Marszałkowską, Śniadeckich, Nowowiejską i Filtrową na Plac Narutowicza. Linia ani razu nie zmieniła swojej trasy aż do 1944 roku, do momentu wybuchu powstania warszawskiego. Linię „18” uruchomiono ponownie 3 marca 1946 roku na trasie z okresu okupacji (Plac Żelaznej Bramy – Plac Narutowicza), w 1947 roku skrócono ją do Placu Zbawiciela, w związku z przekuwaniem torów na nowy prześwit. Zlikwidowano ją w 1948 roku, z powodu przystąpienia do tej operacji na ul. Marszałkowskiej.

„Osiemnastka” powróciła na tory 22 lipca 1949 roku, kiedy to przy okazji otwarcia nowo wybudowanej Trasy W-Z otwarto linię łączącą Dworzec Wschodni przez ul. Targową, al. Świerczewskiego, Most Śląsko-Dąbrowski, Marszałkowską i Puławską na Wierzbno. Trasa przez długi czas nie ulegała zmianie, w 1955 wydłużono ją wzdłuż ul. Woronicza do pętli Woronicza, a w 1961 dalej na Służewiec. W 1964 roku, w wyniku zamiany tras z linią 13, skierowano ją przez al. Zieleniecką i Most Poniatowskiego, zaś w 1967 roku wydłużono do pętli Kawęczyńska-Bazylika. Ostateczna zmiana miała miejsce 12 października 1969 roku, kiedy to „osiemnastkę” skierowano z Żerania FSO przez Stalingradzką, Most Gdański i Nowotki, następnie dawną trasą w kierunku Służewca. Z nielicznymi zmianami spowodowanymi remontami linia ta na tej trasie dotrwała do dzisiaj.

W związku z budową stacji metra Dworzec Wileński, w październiku 2011 roku linia „18” została skierowana na trasę przez Most Śląsko-Dąbrowski (zastępując przeniesioną na Most Gdański linię 4). 25 października 2014 roku, po przywróceniu ruchu tramwajowego na ul. Targowej, linia „18” powróciła na dawną trasę przez Most Gdański.

W dniach 27 sierpnia 2022 – 4 września 2023 linia była zawieszona z powodu budowy trasy tramwajowej do Wilanowa i wyłączenia ruchu na odcinku Dworkowa - Plac Zbawiciela.

Trasa podstawowa

ostatnio zmieniana 25 października 2014 roku

Ulice

PKP Służewiec - Marynarska - Wołoska – Woronicza - Puławska - pl. Unii Lubelskiej - Marszałkowska - pl. Zbawiciela - Marszałkowska – Andersa - Międzyparkowa - Słomińskiego - Most Gdański - Starzyńskiego - Jagiellońska - Żerań FSO

Przystanki

PKP Służewiec
PKP Służewiec
Wynalazek
Postępu
Rondo Unii Europejskiej
Domaniewska
Konstruktorska
Woronicza
Samochodowa
Telewizja Polska
Metro Wierzbno
Królikarnia
Królikarnia
Malczewskiego
Park Dreszera
Morskie Oko
Dworkowa
Rakowiecka
Goworka
Plac Unii Lubelskiej
Trasa Łazienkowska
Plac Zbawiciela
Plac Konstytucji
Hoża
Centrum
Metro Świętokrzyska
Królewska
Plac Bankowy
Metro Ratusz-Arsenał
Muranów
Muranowska
KS Polonia
Park Traugutta
Most Gdański
Wybrzeże Helskie
Rondo Starzyńskiego
Golędzinów
PIMOT
Batalionu Platerówek
Śliwice
Budzińskiej-Tylickiej
Dyrekcja FSO
Żerań FSO
Żerań FSO

Ciekawostki

• Osiemnastka, na dawnej trasie przez Trasę W-Z, pojawia się w tekście piosenki Na prawo most, na lewo most autorstwa Heleny Kołaczkowskiej (muz. Alfred Gradstein), wykonywanej m.in. przez Irenę Santor.
• Tramwajem linii „18” w czołówce serialu Miodowe lata kierował również główny bohater serialu, Karol Krawczyk, grany przez Cezarego Żaka.

Linki zewnętrzne

• Szczegółowa historia linii 18 w okresie przedwojennym
• Szczegółowa historia linii 18 w okresie wojennym
• Szczegółowa historia linii 18 w okresie powojennym