8 | Czas jazdy (min): min – max 57 – 63 |
co 10 – 15 – 15 minut |
8 – historyczna linia tramwajowa zwykła, która kursowała z Osiedla Górczewska na Wiatraczną, niektóre kursy odbywały się na trasie skróconej z Cmentarza Wolskiego. Linię obsługiwały zajezdnie tramwajowe Praga i Wola.
Historia[]
Linia numer "8" została uruchomiona 24 sierpnia 1908 roku jako trzynasta linia tramwaju elektrycznego, kursowała na trasie z Dworca Gdańskiego przez pl. Muranowski, Dziką, Karmelicką, Solną, pl. Mirowski, pl. Żelaznej Bramy, pl. Grzybowski, Bagno, Marszałkowską i Aleje Jerozolimskie na Plac Zawiszy. Wkrótce jednak, po uruchomieniu linii 19, zrezygnowano z przejazdu Karmelicką i Solną na rzecz trasy wzdłuż Nalewek i Bielańskiej do pl. Żelaznej Bramy i dalej trasą podstawową. W 1910 roku przywrócono pierwotną trasę, w 1915 roku ponownie zmienioną, ze skróceniem północnego odcinka do Placu Muranowskiego. W 1917 roku ponownie linię wydłużono do Dworca Gdańskiego, a w 1919 roku skierowano linię na Powązki, ku pętli IV Brama, jednocześnie upraszczając odcinek w Śródmieściu przez ul. Graniczną i ul. Królewską.
Dnia 4 listopada 1928 przedłużono trasę linii od pl. Zawiszy wzdłuż ul. Grójeckiej do pętli Opaczewska, a rok później skierowano linię na Złotą i Srebrną zamiast na Aleje Jerozolimskie. W 1930 roku linię wydłużono dalej na Powązki, do pętli Powązki (Elbląska). Tak kursującą linię skasowano w 1935 roku w wyniku przejęcia jej trasy przez linie 2 i 6, jednak w 1937 roku przywrócono ją na nieznacznie zmodyfikowanej trasie z Powązek-Elbląskiej przez Dziką, Karmelicką, Solną, pl. Mirowski, pl. Żelaznej Bramy, Królewską, Marszałkowską i Śniadeckich na Nowowiejską. Od 20 lutego 1938 roku linia "8" kursowała nową, wydłużoną trasą do Placu Narutowicza, a od 30 października 1938 roku wzdłuż nowo wybudowanego torowiska na Powązkowskiej do Cmentarza Wojskowego. W takim stanie przetrwała do 8 września 1939 roku, kiedy to w związku z działaniami wojennymi zawieszono kursowanie tramwajów.
Pod niemiecką okupacją linię "8" przywrócono 25 lutego 1940 roku, po przywróceniu ruchu na ul. Okopowej – linię skierowano wówczas na trasę z Powązkowskiej przez Okopową, Towarową i Aleje Jerozolimskie na Plac Starynkiewicza. Z czasem wydłużono ją wzdłuż ul. Powązkowskiej do Powązek Wojskowych na zachodzie i do Placu Trzech Krzyży na wschodzie. Później linia "8" została jeszcze skrócona do Powązek-IV Brama i w takim stanie dotrwała do dnia wybuchu powstania warszawskiego.
Po wojnie linię "8" uruchomiono ponownie 15 września 1945 roku wraz z linią 7 jako pierwszą w lewobrzeżnej Warszawie linię tramwajową, zaczęła kursować na trasie z Opaczewskiej przez pl. Zawiszy na Plac Starynkiewicza. W związku z uruchomieniem dodatkowych linii i małym zapotrzebowaniem linię tymczasowo zlikwidowano w październiku, a w grudniu ponownie uruchomiono na trasie z Zajezdni Rakowiec przez Grójecką i Filtrową na Plac Zbawiciela, którą jednak potem skrócono na Plac Narutowicza, a 1 listopada 1946 roku ponownie zlikwidowano.
Tego samego dnia uruchomiono ją na nowej trasie z Powązek-IV Brama nowym torowiskiem przez Okopową i Leszno do Młynarskiej, wraz z odbudową kolejnych linii wydłużano ją systematycznie – w 1947 roku dotarła na Staszica, w 1948 roku wzdłuż Alej Jerozolimskich na Plac Trzech Krzyży oraz z drugiej strony na Cmentarz Wojskowy, a w 1950 roku od pl. Zawiszy najpierw przez pl. Narutowicza na Plac Zbawiciela, a potem ostatecznie na Plac Starynkiewicza. W 1954 roku mocno zreorganizowano przebieg trasy, która po połączeniu z linią 23 i przejęciu części trasy linii 22 zaczęła kursować na trasie z Powązek-IV Bramy przez Okopową, Towarową, Aleje Jerozolimskie i al. Zieleniecką na Wiatraczną. Trasa nie przeszła większych zmian do 1964 roku, kiedy została całkowicie wycofana z Powązek i skierowana wzdłuż ul. Prostej i ul. Wolskiej do Cmentarz Wolskiego. W 1968 roku wycofano ją z Woli i skierowano wzdłuż ul. Grójeckiej na Banacha. Tak kursowała aż do 8 lipca 1985 roku, kiedy to linia została skasowana.
"Ósemka" ponownie wróciła na ulice 10 lutego 1997 roku, kiedy to w zgodzie z postulatami mieszkańców Grochowa wydłużono i przekształcono trasę linii 42 (Osiedle Górczewska – Aleja Zieleniecka), wobec czego linia "8" kursowała teraz z Osiedla Górczewska przez Powstańców Śląskich, Wolską, Towarową, Aleje Jerozolimskie, al. Zieleniecką i Grochowską na Wiatraczną. Jeszcze w tym samym roku skorygowano jej bieg i skierowano na Skierniewicką i Kasprzaka. Od tego czasu linia stale kursowała na tej trasie i przechodziła jedynie niewielkie modyfikacje związane z planowanymi remontami torowisk. Dopiero w związku z budową centralnego odcinka II linii metra skierowano ją ponownie na trasę na wprost Wolską i Towarową i tę trasę ustalono jako stałą[1].
Przewidywano, że linia "8" zostanie zlikwidowana po zakończeniu budowy centralnego odcinka II linii metra, a jej trasy częściowo przejmą linie 11 i 22, jednak w związku ze zwiększonym zapotrzebowaniem na brygady dla linii 77, które kursowała wspomagając komunikację po pożarze Mostu Łazienkowskiego, linia "8" została zlikwidowana wcześniej, 19 lutego 2015 roku[2].
Ostatnia trasa[]
z 18 lutego 2015 roku
Ulice[]
Osiedle Górczewska – Górczewska – Powstańców Śląskich – Połczyńska – Wolska – al. Solidarności – Okopowa – Towarowa – Aleje Jerozolimskie – Most Poniatowskiego – al. Poniatowskiego – al. Zieleniecka – Zamoyskiego – Grochowska – Wiatraczna
Kursy skrócone:
Cmentarz Wolski – Wolska – ... – Grochowska – Wiatraczna
Przystanki[]
Osiedle Górczewska
Klemensiewicza
Bemowo-Ratusz
Czumy
Plac Kasztelański
Hala Wola
Synów Pułku
Ciepłownia Wola
Połczyńska-Parking P+R (tylko w dni robocze)
Fort Wola
Sowińskiego
Reduta Wolska
Cmentarz Prawosławny
Elekcyjna
Osiedle Wolska
Sokołowska
Płocka
Zajezdnia Wola
Okopowa
Muzeum Powstania Warszawskiego
Rondo Daszyńskiego
Plac Zawiszy
Plac Zawiszy
Plac Starynkiewicza
Dworzec Centralny
Centrum
Krucza
Muzeum Narodowe
Most Poniatowskiego
Rondo Waszyngtona
Rondo Waszyngtona
Aleja Zieleniecka
Lubelska
Bliska
Gocławska
Praga Południe-Ratusz
Międzyborska
Kickiego
Wiatraczna
Wiatraczna
Kursy skrócone:
Cmentarz Wolski
Sowińskiego
(...)
Wiatraczna
Wiatraczna
Przypisy
- ↑ Wyłączenie ruchu tramwajowego na ciągu ul. Kasprzaka - Prosta, ztm.waw.pl (archiwum), 2010.09.03. [dostęp: 2010.09.09].
- ↑ Zmiany w komunikacji tramwajowej w ciągu Al. Jerozolimskich, ztm.waw.pl, 2015.02.17.
Linki zewnętrzne[]
- Szczegółowa historia linii 8 w latach 1908-1939
- Szczegółowa historia linii 8 w latach 1940-1944
- Szczegółowa historia linii 8 po 1945 roku