Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement

Armia Krajowa (AK) – konspiracyjna organizacja wojskowa, działająca w okresie okupacji niemieckiej na obszarze państwa polskiego w granicach sprzed 1 września 1939 roku.

Historia[]

Powstancy

Powstańcy warszawscy

Powstanie warszawskie

1 sierpnia 1944 r. Godzina "W". Patrol por. "Agatona" z batalionu "Pięść" w drodze z Woli do Śródmieścia.

Armia Krajowa powstała 14 lutego 1942 roku w wyniku przekształcenia Związku Walki Zbrojnej. Głównym zadaniem AK było prowadzenie walki o odzyskanie niepodległości przez organizowanie i prowadzenie samoobrony i przygotowanie armii podziemnej na okres powstania, które miało wybuchnąć na ziemiach polskich w okresie militarnego załamania Niemiec. Pierwsze oddziały partyzanckie AK rozpoczęły walki z Niemcami w obronie Zamojszczyzny na przełomie 1942/1943. Na początku 1944 walczyły 54 oddziały, istniejące praktycznie we wszystkich okręgach. Liczebność poszczególnych oddziałów ogromnie wzrosła po wprowadzeniu w życie planu “Burza”. Utworzone wówczas duże jednostki sił AK prowadziły walki z Niemcami, na terenach wsch. także z radzieckimi oddziałami NKWD. Kulminacją wysiłku zbrojnego AK było powstanie warszawskie. Po klęsce powstania jednostki AK na terenach zajętych przez Armię Czerwoną zostały zdemobilizowane. 19 stycznia 1945 Komendant Główny generał Okulicki wydał rozkaz o rozwiązaniu AK. Straty AK wyniosły ok. 100 tys. poległych i zamordowanych żołnierzy, ok. 50 tys. zostało wywiezionych do ZSRR i uwięzionych, np. w Riazaniu, Borowiczach i Ostaszkowie. Do moskiewskiego więzienia trafił m.in. generał Okulicki, sądzony w procesie szesnastu .

Struktura organizacyjna[]

Zbiorka z bronia

Zbiórka powstańczego oddziału

Komendant Główny AK podlegał Naczelnemu Wodzowi Polskich Sił Zbrojnych. Organem dowodzenia AK była Komenda Główna, w której skład wchodziły oddziały, piony organizacyjne i samodzielne służby:

  • Oddział I Organizacyjny - zajmował się planowaniem i organizacją działań, sprawami personalnymi, utrzymaniem łączności konspiracyjnej z obozami jenieckimi i skupiskami Polaków na terenie Rzeszy, wywiezionych na roboty przymusowe.
  • Oddział II Informacyjno-Wywiadowczy - zajmował się sprawami bezpieczeństwa, wywiadu ofensywnego, kontrwywiadu, legalizacji i łączności.
  • Oddział III Operacyjno-Szkoleniowy - planował i przygotowywał działania związane z walką zbrojną i przyszłym powstaniem ogólnonarodowym oraz koordynował pracę inspektorów poszczególnych rodzajów broni.
  • Odział IV Kwatermistrzostwa - koordynował prace służb: uzbrojenia, intendentury, sanitarnej, geograficznej i weterynaryjnej, kierował produkcją konspiracyjną.
  • Oddział V Łączności Operacyjnej - zajmował się sprawami łączności operacyjno-technicznej, w tym także produkcją sprzętu, planowaniem i odbiorem zrzutów, opieką nad żołnierzami wojsk sprzymierzonych i służbą kurierską.
  • Oddział VI Biura Informacji i Propagandy - kierował całokształtem działalności propagandowej.
  • Oddział VII Finansów i Kontroli - zajmował się kontrolą gospodarki finansowej i zaopatrzenia finansowego oraz organizowaniem lokali konspiracyjnych.

Cele[]

AK od swego powstania była organizacją masową, zwiększającą swe szeregi przez werbunek ochotników i kontynuowanie akcji scaleniowej, rozpoczętej przez Związek Walki Zbrojnej. W okresie 1940-1944 do AK przystąpiły m.in.: Tajna Armia Polska, Polska Organizacja Zbrojna "Znak", Gwardia Ludowa, PPS-WRN, Tajna Organizacja Wojskowa, Konfederacja Zbrojna, Socjalistyczna Organizacja Bojowa, Polski Związek Wolności oraz częściowo Narodowa Organizacja Wojskowa, Bataliony Chłopskie i Narodowe Siły Zbrojne.

AK realizowała swe cele poprzez prowadzenie walki bieżącej i przygotowywanie powstania powszechnego. Walka bieżąca prowadzona była gł. przez akcje małego sabotażu "Wawer-Palmiry", sabotażowo-dywersyjne, np.: "Jula", "Wieniec", bojowe, m.in. "Taśma", i bitwy partyzanckie z siłami policyjnymi oraz regularnym wojskiem niemieckim, np. na Zamojszczyźnie. Specjalne miejsce w działalności bojowej AK zajmowały akcje odwetowe i represyjne w stosunku do SS i policji oraz zdrajców i prowokatorów, np. zamach na F. Kutscherę.

Dowódcy[]

AK dowodzili generałowie:

Zobacz też[]

Pamięć o Armii Krajowej[]

Imię Armii Krajowej nosi:

  • Szkoła Podstawowa nr 217 im. Obrońców Radiostacji Armii Krajowej
  • Gimnazjum nr 6 im. Pułku Armii Krajowej "Baszta"
  • Zespół Szkół nr 48 im. Armii Krajowej

oraz:

  • Aleja Armii Krajowej
  • Ulica Armii Krajowej
  • Trasa Armii Krajowej
  • Ulica II Rejonu Armii Krajowej
  • Park im. Obwodu Praga Armii Krajowej
  • Skwer batalionu AK Zaremba - Piorun
  • Pomnik Armi Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego
  • Pomnik Żołnierzy Armii Krajowej
  • Pomnik Baonu AK "Piorun"
  • Pomnik Baonu AK "Kiliński"
  • Pomnik Baonu AK "Miotła"
  • Pomnik Żołnierzy AK "Krybar"
  • Pomnik Zgrupowania "Ruczaj"
  • Pomnik Powstańców Obwodu AK "Żywiciel"
  • Płyta pamięci Saperów Polskich Armii Krajowej

Linki zewnętrzne[]

Advertisement