Jelcz M121M

Jelcz M121M na linii N95 na ul. Świętokrzyskiej

Jelcz M121M na linii 141 na pętli Witolin

Jelcz M121M w starej "budzie" na linii 127 na pętli Bródno-Podgrodzie

Pierwszy warszawski Jelcz M121M na linii 169 na pętli Dworzec Wschodni (Kijowska)

Jelcz M121M (slang. Gniot) – model niskowejściowego autobusu o długości 12 metrów eksploatowany na liniach ZTM od 1995 roku.

Historia

Pierwszym autobusem tego typu który wyjechał na linię był pojazd o numerze "4550". Posiadał on nietypowe, bo kremowe z czerwonymi pasami malowanie, dzięki któremu otrzymał pseudonim "Biała Dama". Po raz pierwszy wyruszył w trasę w grudniu 1995 roku. Został zakupiony przez gminę Konstancin-Jeziorna, do obsługi linii autobusowej 700. Pod koniec 2007 roku przeszedł on naprawę główną, podczas którego dostał nową ścianę przednią i tylną, większe okna i kabinę kierowcy oraz usunięto podesty w przedniej części wnętrza. Na zakup większej ilości pojazdów tego typu MZA zdecydowało się dopiero w ostatnich dniach 1996 roku.

Pierwsze zakupione przez miasto autobusy o numerach 4630-4633 wyjechały na trasę w styczniu 1997 roku, na linię 127. Kolejne dostawy tych autobusów rozpoczęły się w lutym. Pod koniec lutego w ruchu było już 25 pojazdów, stacjonujących w czterech zajezdniach. W marcu nadeszła druga część pierwszej partii - 25 autobusów, z których 20 było wyposażonych w skrzynię biegów Voith. Trafiły one na dwie zajezdnie - Ostrobramską i nieistniejącą już Chełmską. Dzięki temu tylko zajezdnia Inflancka była jedyną pozbawiona M121M (nie licząc tzw. "Białej Damy"). Druga seria dostaw rozpoczęła się w październiku i miasto zyskało dzięki niej kolejne osiem sztuk. Zasadnicza grupa dwudziestu pojazdów przyjechała do stolicy pod koniec roku. Nowością w tej serii były wyświetlacze Pixel, podświetlane niebieskim światłem i wyróżniające się czytelnością w porównaniu do dotychczas stosowanych tablic R&G. Wśród nowo dostarczonych autobusów znalazły się zarówno pojazdy ze skrzynią ZF, jak i Voith. Po raz pierwszy nowe Jelcze trafiły na zajezdnię Inflancka. Ostatnia seria, licząca 31 egzemplarzy dotarła do Warszawy na początku 1998 roku. Dzięki temu po ostatniej dostawie po Warszawie jeździło 109 Jelczy M121M.

Już kilkanaście miesięcy po dostawach w wielu pojazdach ujawniły się wady konstrukcyjne, między innymi pękanie konstrukcji dachu. Autobsuy były masowo wysyłane do fabryki, a w zamian jeździły pojazdy zastępcze producenta, tego samego typu. Po kilku latach eksploatacji stan wielu Jelczy był bardzo zły, dlatego od 2005 roku poddawano je bardziej zaawansowanym remontom. Jako pierwszy w grudniu 2005 z remontu wyjechał autobus o numerze 4876. W 2006 roku w ten sam sposób wyremontowano 8 pojazdów, o numerach 4691, 4737, 4742, 4773, 4795, 4801, 4861 i 4867. W 2007 roku modernizacji poddano aż 24 pojazdy: 4590 (d. 4550), 4631, 4634, 4732, 4738, 4744, 4752, 4755, 4767, 4776, 4781, 4791, 4793, 4796, 4802, 4803, 4831, 4833, 4865, 4868, 4871, 4891, 4895 i 4896. W niektórych Jelczach podczas remontu zainstalowano monitoring.

W 2018 roku całkowicie wycofano Jelcze M121M z MZA. Niektóre z nich trafiły do ajenta KMŁ, który nadal posiada tego typu pojazdy.

Dane techniczne

Seria	4550 (4590)	46xx, 47xx, 48xx
Długość	11965 mm	11965 mm
Szerokość	2500 mm	2500 mm
Wysokość	3021 mm	3021 mm
Rozstaw osi	6100 mm	6100 mm
Masa	9,8 t	9,8 t
Liczba miejsc	100	100
Liczba miejsc siedzących	32	32
Liczba drzwi	3	3
Wysokość podłogi (liczona od jezdni)	370 / 370 / 936	370 / 370 / 936
Silnik	MAN D0826 LUH05	MAN D0826 LUH12
Moc Silnika	230 km	230 km
Pojemność silnika [dm3]	6,87	6,87
Skrzynia biegów	ZF 4HP-500	ZF 4HP-500 / ZF 5HP-500 / Voith D851.3