K – historyczna linia autobusowa, która istniała w latach 1938-1939, 1945-1949 oraz 1967-1993 początkowo jako zwykła, potem jako pospieszna, i kursowała w ostatnim etapie swojego istnienia z Bemowa na Olszynkę.
Historia[]
Po raz pierwszy autobusy linii zwykłej "K" wyjechały na ulice miasta 16 sierpnia 1938 roku, kiedy to połączyła ona plac Szembeka wzdłuż Grochowskiej, al. Waszyngtona, al. Poniatowskiego i Alei Jerozolimskich ze skrzyżowaniem Nowego Światu z Alejami Jerozolimskimi. Linia kursowała do 6 września 1939 roku, kiedy to zawieszono jej kursowanie w związku z nasilającymi się bombardowaniami miasta, a potem już jej nie reaktywowano.
W ramach tużpowojennej próby odbudowy transportu linię "K" uruchomiono 26 maja 1945 roku jako linię okresowa zwykłą, kursującą na trasie z Kawęczyńskiej-Bazyliki przez Kawęczyńską, Ząbkowską, Targową, aleję Zieleniecką i Francuską z placem Przymierza. Linia kursowała tylko w dni powszednie w określonych godzinach i była przeznaczona jedynie dla pracowników wybranych instytucji państwowych – pasażerowie mieli obowiązek okazania konduktorowi legitymacji. Po uruchomieniu 20 czerwca 1945 roku pierwszej linii tramwajowej 1 trasę skrócono do odcinka Aleja Zieleniecka – Plac Przymierza, a następnie w lipcu skierowano przez Okrzei, most wysokowodny, Tamkę i Chmielną na skrzyżowanie Brackiej z Chmielną.
Fatalny stan taboru i spowodowane nim liczne wypadki przyczyniły się do zawieszenia linii po trzech dniach od skierowania jej do Śródmieścia, 26 lipca 1945 roku. Linię "K" reaktywowano 21 lutego 1946 roku na trasie z ulicy Młynarskiej przez Wolską, Działdowską, Górczewską i Księcia Janusza na Koło. Istniała tak do 15 kwietnia 1946 roku, czyli do momentu uruchomienia wzdłuż ulicy Obozowej linii 16. Ostatni epizod linii "K" w latach 40. XX wieku miał miejsce od 16 maja 1948 do 14 maja 1949 roku, kiedy to linia połączyła okolice Pomnika Kopernika z placem Szembeka przez most Poniatowskiego, al. Waszyngtona i Grochowską. Potem przekształcono ją w linię 103.
Linia "K" powróciła na trasę jako linia pospieszna (miały one ograniczoną liczbę przystanków i specjalną taryfę) dnia 2 stycznia 1967 roku i połączyła pętlę Deotymy przez Górczewską, Towarową, Aleje Jerozolimskie, most Poniatowskiego i Francuską z pętlą Wersalska. Przechodziła liczne korekty trasy, jedna z nich w 1972 roku skierowała ją wzdłuż Brazylijskiej i Międzynarodowej na pętlę Zwycięzców.
Linia "K" przeszła dużą reorganizację 23 lipca 1974 roku, kiedy to skierowano ją na całkowicie nową trasę z Nowych Górc przez Górczewską, aleję Rewolucji Październikowej, Grójecką, Trasę Łazienkowską, Wiatraczną i Szaserów na pętlę przy Osiedlu Młodych. W 1975 roku przedłużono jej bieg przez Chłopickiego na Olszynkę, a w 1979 roku przez Powstańców Śląskich i Człuchowską na Osiedle Lazurowa. Potem trasę linii jeszcze kilkukrotnie korygowano, wydłużając ją także na Stare Bemowo.
Linia uległa likwidacji 1 października 1993 roku w wyniku przekształcenia w linię 523. Przez długi czas uchodziła za kultową linię, należała do najszybszych, nie musząc trzymać się bardzo dokładnego rozkładu jazdy.
Ostatnia trasa[]
z 30 września 1993 roku
Ulice[]
Olszynka – Chłopickiego – Szaserów – Wiatraczna – al. Stanów Zjednoczonych (powrót: Zakole – Wiatraczna) – al. Stanów Zjednoczonych – most Berlinga – al. Armii Ludowej – al. Niepodległości – Chałubińskiego – Aleje Jerozolimskie – Grójecka – Kopińska – Nowo-Kopińska – Aleje Jerozolimskie – al. Prymasa Tysiąclecia – Wolska – Elekcyjna – Górczewska (powrót: Górczewska – al. Prymasa Tysiąclecia) – Górczewska – Powstańców Śląskich – Radiowa – Bemowo
Z Nocy Muzeów 2016:
Plac Defilad – Marszałkowska – Aleje Jerozolimskie (powrót: Aleje Jerozolimskie – Emilii Plater – Świętokrzyska – Marszałkowska) – Bracka – pl. Trzech Krzyży – Książęca (powrót: Książęca – Nowy Świat – Aleje Jerozolimskie) – Ludna – Solec – Dobra – Mariensztat (powrót: Mariensztat – Dobra – Nowy Zjazd – Wybrzeże Kościuszkowskie – Karowa – Dobra)
Przystanki[]
Olszynka
Osiedle Młodych
Szpital MON
Wiatraczna
Przyczółek Grochowski
Międzynarodowa
Saska
Plac Na Rozdrożu
Marszałkowska
Nowowiejska
Dworzec Centralny
Plac Zawiszy
Plac Narutowicza
Hala Kopińska
Dworzec Zachodni
PKP Kasprzaka
Wolska
Ciołka
Góralska
Górce
Radiowa
Kino Bemowo
Bemowo
Linki zewnętrzne[]
- Szczegółowa historia przedwojennej linii K
- Szczegółowa historia powojennej zwykłej linii K
- Szczegółowa historia powojennej linii pospiesznej K
Linie autobusowe pospieszne ZTM |
Historyczne linie pospieszne stałe: A • B • C • D • E • F • H • J • K • L • M • P • R • S • T • U |
Linie autobusowe w latach 1929-1949 |
Linie miejskie: A • A-bis • B • C • C-kreślone • D • E • F • F-kreślone • G • H • H-kreślone • I • K • L • Ł • M • N • O • P • R • R-kreślone • S • T • U • V • W • W-kreślone • WK • X • Y • Z |