Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement
Twarda (budynek nr 28)

Kamienica Lejba Osmosa

Twarda (nr 28, brama)

Przejazd bramny i fragment podwórka

Kamienica Lejba Osmosa – czteropiętrowa i jednopodwórzowa kamienica położona na Woli, przy ul. Twardej 28, narożna z ul. Ciepłą (nr 1). Dziś jest jedyną pozostałością historycznego przebiegu ulicy Twardej w tej okolicy.

Kamienica powstała na początku XX wieku, około 1910 roku. Do II wojny światowej większość jej mieszkańców stanowili Żydzi. Jak pisze Jerzy Kasprzycki w III tomie Korzeni Miasta, w 1936 roku kamienica dawała z czynszów dochód ponad 5 tysięcy złotych. Za mieszkanie czteropokojowe z kuchnią i łazienką właściciel pobierał 180 złotych, a za jednoizbowe w suterenie – 19 złotych. Na parterze znajdowały się rozliczne sklepy: wędliniarnia, jatka, sklep nabiałowy, zakład fryzjerski oraz skład wina[1].

We względnie dobrym stanie przetrwała II wojnę światową, jako jedyna kamienica przy tej ulicy o charakterystycznym przebiegu. Po wojnie nie była remontowana, przeznaczona na mieszkania kwaterunkowe. Kiedy w latach 60. XX wieku przebudowano zbieg ulicy Prostej i ul. Marchlewskiego (dziś al. Jana Pawła II), tworząc rondo ONZ, kamienica znalazła się w nietypowym położeniu względem ulicy, do której przynależy adresowo. Jej numer przypisany jest do ulicy Twardej, która od tamtego momentu faktycznie tamtędy nie przebiega – w wyniku przebudowy ul. Twarda straciła historyczny odcinek między al. Jana Pawła II a ul. Prostą.

W styczniu 2009 roku z parteru kamienicy wyprowadziły się wszystkie punkty usługowe, w tym sklep spożywczy i punkt ksero, wykwaterowani zostali wszyscy mieszkańcy i najemcy. Wejście na posesję zostało ogrodzone, a okna parteru zamurowano. Dzielnica Wola wystawiła ją na sprzedaż[2], budynkowi grozi wyburzenie, a w jego miejscu, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, może powstać nawet 180-metrowy wieżowiec[3]. W 2017 rozpoczęto rozbiórkę kamienicy jednak w lutym 2019 została ona przerwana ze względu na wpisanie kamienicy do rejestru zabytków w chwili obecnej zburzona została większość kamienicy i od strony woli widać częściowo zburzoną część kamienicy która po dziś dzień stoi ze względu na brak możliwości dalszej rozbiórki.

Przypisy

  1. Kasprzycki Jerzy, Korzenie miasta. Warszawskie pożegnania, tom III, wyd. Veda, Warszawa, 2004, str. 87-88
  2. Z ronda ONZ znika stara zabudowa, gazeta.pl, 22.01.2009
  3. Kamienica zostaje przy ONZ. "Obiekt kultu religijnego", gazeta.pl, 16.12.2013

Linki zewnętrzne[]

Advertisement