nr w rej. |
915 |
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny - neogotycki kościół parafialny położony w Zerzeniu w dzielnicy Wawer przy Trakcie Lubelskim 157. Jest siedzibą parafii rzymskokatolickiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
Historia[]
Pierwszy drewniany kościół, ufundowany przez rodzinę Zerzeńskich, powstał w tym miejscu już w 1403 roku, przy którym biskup poznański Wojciech Jastrzębiec w 1406 roku erygował parafię. Podczas potopu szwedzkiego kościół został zniszczony, został odbudowany do 1667 roku i 10 lipca konsekrowany przez biskupa Stanisława Święcickiego. Ponownemu zniszczeniu uległ w pożarze w 1739 roku, wtedy także został odtworzony w latach 1739-1749. Nowy, murowany kościół, powstał w latach 1880-1888 staraniem ks. Aleksandra Kubina z fundacji hr. Aleksandry Augustowej Potockiej, a według projektu architekta Konstantego Wojciechowskiego. Rzeźby w ołtarzu powstały w pracowni Bolesława Syrewicza, natomiast witraże wykonano w Zakładzie św. Łukasza według projektu niejakiego Biedrońskiego. Przy okazji w 1880 roku założono parafialny cmentarz, dzisiaj przy ul. Cylichowskiej.
W 1920 roku z inicjatywy ks. Kazimierza Merklejna rozpoczęto budowę domu parafialnego, którą ukończoną w 1923 roku, za czasów następnego proboszcza , ks. Anastazego Chabowskiego. We wrześniu 1939 roku kościół i plebania zostały szybko zajęte przez Niemców. Kiedy 12 sierpnia 1941 roku Niemcy zażądali wydania trzech dzwonów kościoła, mieszkańcy ukryli w stodole u gospodarza w Zastowie jeden z nich - Kazimierz – w zamian wydając dzwon z sygnaturki. Dzwon "Kazimierz" przetrwał do dzisiaj. W 1944 roku kościół ponownie znalazł się na linii frontu, i choć Niemcy uciekli, to świątynia została zbombardowana, podobnie jak plebania i budynki gospodarcze. Zniszczenia oceniono wówczas na 80%.
Po wojnie siłami własnymi mieszkańców wsi Zerzeń przystąpiono do odbudowy kościoła według zachowanych projektów Konstantego Wojciechowskiego. W 1947 roku powstała nowa dzwonnica, trzy nowe ołtarze zaprojektował Stanisław Marzyński, a do 1976 roku zakończono odbudowę całej świątyni. Wtedy została ona poświęcona przez kardynała Stefana Wyszyńskiego. W nowej dzwonnicy umieszczono dwa nowe dzwony: Maryja i Józef oraz zachowany dawny dzwon – Kazimierz. Zachowało się także kilka płyt nagrobnych z dawnego cmentarza przykościelnego, może je obejrzeć w południowo-zachodniej części terenu. W 1987 roku przedsięwzięto budowę domu katechetycznego. Od 2006 roku kościół, jako pierwszy w Wawrze, jest nocą iluminowany.