Oczyszczalnia ścieków Czajka

Ten artykuł dotyczy oczyszczalni ścieków. Zobacz też: zespół przystankowy Oczyszczalnia Czajka.

Widok na tereny oczyszczalni od strony ulicy Czajki

Wejście na teren "Czajki"

Budynek krat przy komorze wejściowej do tunelu, ul. Farysa

Oczyszczalnia ścieków "Czajka" – oczyszczalnia ścieków mieszcząca się na Dąbrówce Szlacheckiej na Białołęce, przy ul. Czajki 4/6, podlega Miejskiemu Przedsiębiorstwu Wodociągów i Kanalizacji (MPWiK).

Oczyszczalnia została oddana do eksploatacji w 1991 roku jako pierwsza tego typu inwestycja w prawobrzeżnej części miasta, która stała się jedną z największych oczyszczalni ścieków w Polsce, zajmując obszar 52,7 hektara. W oczyszczalni uruchomiono cztery ciągi technologiczne, które składają się z osadników wstępnych, basenów osadu czynnego z napowietrzaniem ścieków oraz osadników wtórnych. Zebrany osad jest fermentowany, a powstający w tym procesie biogaz po spaleniu służy do celów grzewczych. Praca oczyszczalni jest na bieżąco monitorowana przez specjalistyczne laboratorium, w latach 1994-1999 powstał także monitoring on-line, sfinansowany z funduszy unijnych PHARE. Już od samego początku w planach była rozbudowa oczyszczalni.

Ze względu na długotrwałe problemy z okolicznymi mieszkańcami, protestującymi przeciw rozbudowie zakładu, proces przetargowy znacznie się przedłużył i był wielokrotnie powtarzany. Ostatni rozpisano w lipcu 2007 roku, a we wrześniu MPWiK wybrało konsorcjum Warbudu, jednak przeciwko takiemu obrotowi spraw zaprotestował konkurent, turecka firma Yapi System, która złożyła najniższą ofertę. Przegrała jednak dwukrotnie sprawę w sądzie, wobec czego pod koniec stycznia 2008 roku Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji podpisało kontrakt na przebudowę oczyszczalni. Dzięki temu rozbudowa rozpoczęła się w styczniu 2009 roku i docelowo miała zostać ukończona do końca 2010 roku. W ramach prac miały zaplanowano na terenie zakładu: bioreaktory, kotłownie oraz budynki techniczne, spalarnię osadów oraz kolektor ściekowy pod dnem Wisły.

Pierwszy etap prac ukończono zgodnie z planem do października 2009 roku, pozostałe jednak przeciągały się, grożąc odebraniem unijnych dotacji dla inwestycji w przypadku, gdyby nie została ona zakończona do końca 2010 roku. Ostatecznie jednak, mimo opóźnień, dofinansowanie zostało utrzymane. W międzyczasie rozpoczęto budowę spalarni osadów, wzniesionej w północnej części terenów oczyszczalni. Koszt jej budowy wyniósł około 420 milionów złotych. Prace zakończyły się w 2012 roku, zaczęła ona funkcjonować po uruchomieniu kolektora ściekowego – 30 listopada, zaś 31 grudnia inwestor oficjalnie przejął obiekt.

Trzecim elementem rozbudowy była budowa nowego kolektora ściekowego, inwestycja została rozłożona na dwie części – budowę kolektora pod Białołęką oraz pod dnem Wisły. Przetarg na budowę części lądowej rozpisano w 2008 roku, a budowę rozpoczęto w grudniu 2009 roku. Koszt budowy tej części wyniósł 300 mln złotych. Natomiast przetarg na budowę części pod rzeką rozpisano w marcu 2010 roku, a wybrana w lipcu 2010 firma obiecała wybudować go za 170 mln złotych.

W ramach prac nad tą częścią powstał tunel o długości 1,3 kilometra, który został ułożony 10 metrów pod ziemią za pomocą specjalnej tarczy TBM – podobnej do tej budującej centralny odcinek II linii metra, która wydrążyła tunel prędkością 15 metrów na dobę, kończąc najważniejszy etap prac 28 listopada 2011 roku. Maszyna ułożyła 1081 betonowych pierścieni, wewnątrz których znalazły się rurociągi umożliwiające przepływ ścieków z lewobrzeżnej Warszawy. Powstały także tzw. budynki krat i komory wejściowej do tunelu przy ul. Farysa i przy ul. Świderskiej, gdzie w 42 metrowej betonowej rurze umieszczone zostały klatki schodowe dla techników. Pozostała część opóźniła się jednak ze względu na zalanie fragmentu tunelu, a potem także ze względu na upadłość jednego z podwykonawców. We wrześniu rozpoczęto rozruch oczyszczalni, a pełną funkcjonalność osiągnęła pod koniec października, zaś całość inwestycji była gotowa, ze sporym opóźnieniem, 20 grudnia 2012 roku. Oficjalne otwarcie oczyszczalni miało miejsce 22 marca 2013 roku.

Całkowity koszt rozbudowy i modernizacji oczyszczalni ścieków "Czajka" w latach 2007-2012 miał początkowo wynieść 2,5 mld złotych, a wraz z kolektorami koszt niemal 3,5 mld złotych, jednak łączny koszt inwestycji wyniósł ostatecznie 3,7 mld złotych. Po zakończeniu prac oczyszczalnia będzie przetwarzać 435 tysięcy metrów sześciennych ścieków (w porównaniu do 240 tysięcy przed rozbudową), i wraz z oczyszczalnią "Południe" przetwarzać będzie wszystkie ścieki z całej Warszawy, miały też zniknąć brzydkie zapachy, jednak mieszkańcy utrzymują, że w okolicy nadal utrzymuje się smród. Rzecznik MPWiK zapewnił jednak, że uciążliwości były związane z tymczasowymi pracami oraz awaryjnym składowaniem osadów, ale prace dobiegły końca w połowie kwietnia 2013 roku. Kolejne problemy pojawiły się w połowie maja 2013 roku, kiedy to doszło do pożaru filtra w spalarni odpadów, przez co te przez dziesięć dni były składowane w magazynie, a nie spalane. Ponadto w lipcu 2013 roku uruchomiono internetowy monitoring zanieczyszczeń wydzielanych przez oczyszczalnię.

W przyszłości na terenie oczyszczalni powstanie stacja termicznej utylizacji osadów ściekowych, która ma powstać w ramach dotowanej z Unii Europejskiej kompleksowej modernizacji gospodarki wodno-ściekowej w Warszawie.

Linki zewnętrzne

• Informacje i galeria zdjęć oczyszczalni na stronie MPWiK
• Strona komitetu protestacyjnego przeciw rozbudowie oczyszczalni