Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement
Ujednoznacznienie
Ten artykuł dotyczy osiedla i obszaru MSI. Zobacz też: zespół przystankowy Pelcowizna.
Pelcowizna MSI

Pelcowizna, obszar MSI

Pelcowizna – obszar MSI w północno-wschodniej części Warszawy należący do Pragi Północ. Pelcowizna często jest mylnie uważana za zachodnią część dzielnicy Targówek, a także za część Żerania.

Podział[]

W obrębie obszaru Pelcowizna znajdują się osiedla:

Historia osiedla Pelcowizna[]

Dawna kolonia i folwark założone około 1806 przez Pelca, właściciela folwarku Golędzinów. Około roku 1820 wytyczono tamtędy szosę modlińską (dziś ul. Modlińska). W 1830 w Pelcowiźnie było 13 domów, w tym kilka należących do rodzin osadników holenderskich, mieszkających tam od początku XIX wieku i należących do zboru w Kazuniu Niemieckim.

Osada przyłączona do Warszawy w 1916. W 1924 uzyskała połączenie tramwajowe z resztą miasta.

Na mapie z roku 1919 na obszarze Pelcowizny znajdują się równoległe ulice, poprzecznie odchodzące od Szosy Kowieńskiej; kolejno od północy: Kościuszki, Ogrodowa, Jasna, Aleksandryjska, Moniuszki, Widok oraz odchodzące od ul. Warszawskie Przedmieście: Szkolna, Kolejowa, Górna, Wąska i Golędzinowska. Na planie z roku 1924 niemal wszystkie te ulice są przemianowane i noszą od północne kolejno nazwy: Toruńska, Pomorska, Bojanowska, Warmińska, Dobrzyńska, Kartuska oraz Malborska, Chełmińska, Królewiecka i Wyszogrodzka, prowadząca na południowy wschód ul. Warszawskie Przedmieście zostaje przemianowana na ul. Jabłonowską, ponadto na północy Pelcowizny pojawia się Helska. Na mapie z 1932 roku równolegle do torów pojawia się ulica Różopolska, a od 1935 przechodząca przez wszystkie ulice Pelcowizny ulica Landwarowska.

Pelcowizna zamieszkana była w dużej części przez pracowników kolei oraz obsługujących pobliską stację kolejową Warszawa Praga. Po wojnie na terenie Pelcowizny wzniesiono fabrykę samochodów osobowych, znaną jako FSO na Żeraniu, otwartą w 1951. W roku 1959 FSO zajęło już część terenów Pelcowizny, z ulic, przy których znajdowały się zabudowania mieszkalne pozostały jedynie wschodnie części ulic Helskiej, Pomorskiej (w roku 1960 przemianowaną na ul. Czahary), Bojanowskiej, Warmińskiej, Dobrzyńskiej i Kartuskiej, którym połączenie z resztą miasta pozostawiono jedynie przez ul. Różopolską prowadząca do ul. Toruńskiej. W roku 1961 zbudowano połączenie ulicy Helskiej i Czahary z ulicą Toruńską, które zostało zlikwidowane w roku 1968. W roku 1979 wszystkie ulice i domy przy nich zostały zlikwidowane i wyburzone, ich tereny zajęła FSO, a jedyną dawniej istniejącą częścią Pelcowizny stała się ulica Toruńska, która awansowała do rangi Trasy Toruńskiej, resztę zajęły fabryki i biura FSO.

Na Pelcowiźnie znajdował się w latach 1900-1956 przystanek kolejki wąskotorowej Jabłonna-Karczew Pelcowizna z mijanką. W historycznych granicach osiedla znajdował się fort XIVA Pelcowizna Twierdzy Warszawa. Do dnia dzisiejszego przetrwał wybudowany na Pelcowiźnie Kościół św. Jadwigi, aktualnie należący do Żerania.

Linki zewnętrzne[]


Advertisement