
Obszar przyszłego placu przed przebudową (2018)

Obszar przyszłego placu (przed 1939)
Plac Pięciu Rogów – nieoficjalna nazwa placu miejskiego, zlokalizowanego u zbiegu ulic Chmielnej, Kruczej, Brackiej, Chmielnej, Szpitalnej i Zgody na Śródmieściu Północnym.
Historia[]
Skrzyżowanie tych ulic było nazywane placem pięciu rogów już w okresie przedwojennym, a nazwa odnosiła się do boków kamienic ograniczających skrzyżowanie[1][2]. Do rozpoczęcia prac w marcu 2021 roku było to zwykłe skrzyżowanie, z dwoma przejściami dla pieszych bez sygnalizacji.
Ideę współczesnego placu Pięciu Rogów stworzyli ok. 2010 roku Robert Mandżunowski, inwestor oraz architekt Andrzej Michalik z pracowni PRC Architekci, którzy wpadli na pomysł stworzenia placu miejskiego przy rewitalizowanej ul. Chmielnej w związku z budową Nowego Domu Braci Jabłkowskich, domykającego hipotetyczny plac[1].
W 2012 roku Gazeta Stołeczna przedstawiła pierwszy artykuł z wypowiedziami pomysłodawców na temat placu, gdzie wskazywali oni na spowolnienie ruchu w rejonie placu do 20 km/h, zrównanie poziomu ulicy z chodnikami, stworzenie jednolitej posadzki oraz zwężenie ulic. Plac wskazano wówczas jako potencjalne miejsce do lokalnej aktywności. Ideę poparły wówczas Urząd Dzielnicy Śródmieście oraz Stowarzyszenie Integracji Stołecznej Komunikacji, oczekiwano na analizy Zarządu Dróg Miejskich[3]. W 2014 roku do idei powrócił ówczesny wiceprezydent miasta Michał Olszewski[4].
W maju 2016 roku przeprowadzono konsultacje społeczne dotyczące placu, poprzedzone wykonanymi w sierpniu i wrześniu 2015 roku badaniami środowiskowymi i stworzeniem wstępnego projektu organizacji ruchu[5]. 21 czerwca 2016 roku rozpisano konkurs architektoniczno-urbanistyczny na zagospodarowanie placu[6], pierwszą nagrodę przyznano wówczas gdyńskiemu architektowi 10 listopada Kacprowi Ludwiczakowi[7] W związku z brakiem porozumienia finansowego jego koncepcję przekazano do uszczegółowienia przez inną pracownię wybraną w przetargu[8]. 17 listopada 2017 roku przetarg na opracowanie szczegółowej koncepcji wygrała pracownia WXCA[9].
W czerwcu 2018 roku przedstawiony został projekt placu do konsultacji społecznych[10]. Po konsultacjach do projektu placu dodano instalację wodną - kurtynę wodną lub fontannę[11]. W październiku 2018 roku ruszyły prace archeologiczne poprzedzającego przebudowę[12], które ujawniły niezgodności położenia podziemnej infrastruktury z planami, ponadto policja zgłosiła zastrzeżenia do projektu przebudowy, co wymogło przeprowadzenie audytu bezpieczeństwa - opóźniło to rozpoczęcie przebudowy placu[13].
18 czerwca 2020 roku rada miasta przyznała środki na powstanie placu wraz z przebudową ulic Szpitalnej i Kruczej i zmianą organizacji ruchu. W lipcu 2020 roku ogłoszono przetarg na wykonanie prac, a umowę z wykonawcą zawarto w grudniu 2020 roku. Realizacja rozpoczęła się w marcu 2021 roku i zakończyła w lipcu 2022 roku.
25 sierpnia 2022 roku rada miasta uchwaliła nadanie placowi imienia Poli Negri, jednak decyzję tę 28 września 2022 roku unieważnił wojewoda mazowiecki. W odpowiedzi, 13 października 2022 roku, rada podjęła uchwałę o zaskarżeniu tej decyzji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA), który, podobnie jak Naczelny Sąd Administracyjny, potwierdził decyzję wojewody[14].
W 2023 roku plac znalazł się w gronie finalistów konkursu "Zaprezentowane po ludzku", organizowanego przez Gazetę Wyborczą[15]. W tym samym roku na placu zainstalowano rzeźbę akustyczną „Pisklę. Drozd śpiewak” autorstwa Joanny Rajkowskiej, wykonaną z gipsu akrylowego[16].
Na początku grudnia 2024 roku na placu powstała iluminacja, inspirowana latami 50. i 60. XX wieku. W skład dekoracji weszły elementy charakterystyczne dla PRL-u, takie jak stare lampki choinkowe, bombki w kształcie muchomorów oraz kryształy, a także akcenty retro, w tym telefon z tarczą, uliczny saturator, sklepowa waga odważnikowa oraz telewizor Belweder[17].
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 “Po Chmielnej nikt ze strachem nie chodzi” – wywiad, Nowa Warszawa, 16.06.2014
- ↑ Bycze rogi, cukiernie i kamienice. Skąd się wziął plac Pięciu Rogów?, TVN Warszawa, 17.02.2018
- ↑ Michał Wojtczuk, „Oddajmy plac przy Chmielnej pieszym!”, Gazeta Stołeczna, 02.07.2012
- ↑ Witold Urbanowicz, Nowe centrum Warszawy – mniej samochodów i krawężników, Transport-publiczny.pl, 22.07.2014
- ↑ Jaki Plac Pięciu Rogów? Konsultacje społeczne Warszawa
- ↑ Konkurs na opracowanie koncepcji zagospodarowania placu 5 Rogów w Warszawie, Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego, 21.06.2016
- ↑ Michał Wojtczuk, Plac Pięciu Rogów zamieni się w zagajnik. Fragment Brackiej zamknięty, Gazeta Stołeczna, 10.11.2016
- ↑ Michał Wojtczuk, Kto zaprojektuje plac Pięciu Rogów? I czemu nie architekt, który wygrał konkurs?, Gazeta Stołeczna, 02.11.2017
- ↑ Opracowanie kompletnej wielobranżowej dokumentacji projektowej, materiałów przetargowych a także pełnienie nadzorów autorskich Przebudowy Placu Pięciu Rogów w Warszawie - DPZ/133/PN/120/17, Zarząd Dróg Miejskich
- ↑ Nowa przestrzeń przyjazna pieszym. Zobacz projekt placu Pięciu Rogów, Zarząd Dróg Miejskich, 08.06.2018
- ↑ Jakub Dybalski, Warszawa. Plac Pięciu Rogów. Bez aut, ale (najpewniej) z fontanną, Transport-publiczny.pl, 01.08.2018
- ↑ Jakub Chełmiński, Rozkopali Plac Pięciu Rogów. Przed remontem wchodzą archeolodzy, Gazeta Stołeczna, 20.10.2018
- ↑ Michał Wojtczuk, Co z placem Pięciu Rogów? Mijają trzy lata, a prace nawet się nie zaczęły, Gazeta Stołeczna, 13.03.2019
- ↑ Jarosław Osowski: „Nieszczęsny plac pięciu rogów”. Dlaczego radni ciągle nie chcą się zgodzić na tę nazwę?. warszawa.wyborcza.pl, 13 czerwca 2024.
- ↑ Finaliści konkursu Zaprojektowane po ludzku: Miasto stołeczne Warszawa i Zarząd Dróg miejskich za Plac Pięciu Rogów w Warszawie
- ↑ Pisklę w centrum miasta – trzeba się przytulić.
- ↑ Świąteczne iluminacje w stylu retro rozświetliły Warszawę