Gmach Narodowego Banku Polskiego
Plac Powstańców Warszawy
.JPG){kind=link}
Pomnik Powstańców Warszawy
Plac Powstańców Warszawy znajduje się w Śródmieściu Północnym, u zbiegu ulic Moniuszki, Boduena, Szpitalnej, Złotej, Górskiego, Wareckiej, Świętokrzyskiej i Mazowieckiej.
Historia[]
Plac wytyczono w latach 1823-1826, jednak dopiero w 1839 roku oficjalnie zatwierdzono nazwę pochodzącą od szpitala po zachodniej stronie. Wschodnią stronę placu zajmowały m.in. lombard i fabryka wyrobów metalowych Karola Mintera z 1828[1] roku. Około roku 1860 powstała tam stacja pocztowa, która z czasem wchłonęła i fabrykę. W latach 1912–1916 postawiono Gmach Poczty Głównej projektu Antoniego Jabłońskiego-Jasieńczyka.
W latach 1931-1933 na placu wybudowano biurowiec angielskiego towarzystwa ubezpieczeniowego "Prudential" projektu Stefana Bryły i Marcina Weinfelda. Jako że był to ówcześnie najwyższy budynek w Warszawie w 1938 roku umieszczono na nim eksperymentalną stację telewizyjną. Podczas kampanii wrześniowej zbombardowanych zostało kilka okolicznych kamienic, a 18 września 1939 spłonął Prudential. Dnia 1 sierpnia 1944 roku walki na placu zaczęły się już około godziny 16:00. Prudential został zdobyty tego samego dnia, a już 2 sierpnia opanowano Gmach Poczty Głównej. Prudential pozostał w polskich rękach do kapitulacji powstania, jednak jako ważny i charakterystyczny punkt ucierpiał wskutek ostrzału i nalotów.
Plac Powstańców Warszawy i Prudential przed 1939
Po II wojnie światowej plac otrzymał obecną nazwę, aczkolwiek nie ma pewności co do dokładnej daty. Już w 1946 roku uruchomiono tutaj pierwszą linię trolejbusową. W 1954 roku ukończono odbudowę Prudentialu, gdzie urządzono Hotel Warszawa. W latach 1948-1955 na miejscu Poczty Głównej powstał gmach Narodowego Banku Polskiego, którego jednym z projektantów był Bohdan Pniewski. W latach 1958-1961 obok banku wybudowano hotel robotniczy "Dom Chłopa".
W latach 2001-2003 obok Domu Chłopa postawiono budynek i oba otrzymały nazwę Hotel Gromada. W 2008 plac został "domknięty" od południa nowym budynkiem Naczelnego Sądu Administracyjnego. Dnia 5 maja 2011 roku na placu odsłonięty został pomnika Napoleona[2], zaś w północnej części w latach 2011-2013 powstała jedna z wentylatorni II linii metra.
Drobne prace renowacyjne przeprowadzono na wiosnę 2014 roku.
Kwestia nazwy placu[]
Pierwszą nazwą placu był Plac Dzieciątka Jezus, którą oficjalnie zatwierdzono w 1839 nazwę pochodzącą od szpitala po zachodniej stronie. W 1870 roku plac zaczęto nazywać Wareckim na cześć Józefa Pułaskiego, starosty wareckiego, dawnego właściciela okolicznej posiadłości. Pamiątką po tym jest istniejąca do dziś nazwa ulicy Wareckiej.
Sto lat po śmierci Napoleona Bonaparte nazwę placu zmieniono na Plac Napoleona. Z tej okazji stanęło tam popiersie cesarza. Obecną nadano we wrześniu 1957.
Otoczenie[]
Pomnik Napoleona
Na placu znajdują się:
- Pomnik Powstańców Warszawy
- Pomnik Napoleona
- Plac Powstańców Warszawy 1 - Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
- Plac Powstańców Warszawy 2 - Hotel Gromada, dawny Dom Chłopa
- Plac Powstańców Warszawy 4 - Narodowy Bank Polski
- Plac Powstańców Warszawy 7 - Telewizja Polska
- Plac Powstańców Warszawy 9 - Prudential
Od południa w 2008 roku plac został "zamknięty" budynkiem Naczelnego Sądu Administracyjnego pod adresem Boduena 3/5, jednak wciąż faktyczny koniec placu mieści się przy zbiegu z ulicą Złotą.
Obecnie plac Powstańców Warszawy służy głównie jako parking dla pracowników i petentów okolicznych instytucji, w przyszłości planowany jest parking podziemny oraz poprawienie wyglądu i funkcjonowania placu umiejscawiając na nim zieleń, ławki czy zbiornik wodny.
Linki zewnętrzne[]
- Zdjęcia Placu Napoleona na stronie warszawa1939.pl
- Zdjęcia Placu Napoleona na warszawa.przedwojenna.prv.pl
- Artykuł o placu powstańców Warszawy na eela1.blox.pl
Przypisy
- ↑ Wg Eugeniusz Szwankowski: Ulice i Place Warszawy, Wyd. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1970.
- ↑ Napoleon wrócił do Warszawy, tvnwarszawa.pl, 05.05.2011