Pomnik Żołnierzy Radzieckich
Rzeźba na pomniku
Pomnik Żołnierzy Radzieckich
Pomnik Żołnierzy Radzieckich
Pomnik Żołnierzy Radzieckich (znany też jako Pomnik Wdzięczności Armii Radzieckiej albo Pomnik Żołnierzy Armii Czerwonej) stoi w głównej alei Parku Skaryszewskiego. Wykonany został przez Stanisława Sikorę, Stefana Momota i Józefa Trenarowskiego według projektu radzieckiego majora Andrzeja Nieńki.
Historia[]
W dniach od 14 do 15 września 1944 roku w okolicach dzisiejszego ronda Waszyngtona zginęło około 26 Rosjan. Pochowani zostali przy wejściu do parku. W tym miejscu dnia 15 września 1946 roku ówczesny prezydent Warszawy,Stanisław Tołwiński dokonał uroczystego odsłonięcia monumentu. Pomnik został wykonany przez zespół twórców Pomnika Polsko-Radzieckiego Braterstwa Broni stojącego na placu Wileńskim.
Podczas przebudowy ronda Waszyngtona w 1968 roku ciała żołnierzy zostały przeniesione na Cmentarz Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich przy ulicy Żwirki i Wigury. Sam pomnik został przesunięty w głąb parku. W 1988 roku na pierwotnym miejscu stanęło popiersie Ignacego Jana Paderewskiego, patrona parku.
W 1999 roku pomnik został odrestaurowany. Po rosyjskich naciskach dyplomatycznych na Estonię w 2007 roku, pojawiły się na nim wymalowane sprayem antyrosyjskie napisy, obecnie pomnik należy do najczęściej dewastowanych warszawskich monumentów.
Wygląd[]
Wykonany z piaskowca, stojący na niewielkim postumencie pomnik wyglądem przypomina fotel. Z przodu znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca żołnierza i skrzyżowane sztandary. Po bokach zamieszczono tablice z inskrypcjami w języku polskim oraz rosyjskim: Wieczna chwała bohaterom Armii Czerwonej poległym w walkach o wyzwolenie stolicy Polski Warszawy
Z tyłu znajduje się fragment wiersza Tadeusza Kubiaka:
Ziemio, z której nie wrócę,
Ziemio, na której poległem,
Witaj i żegnaj miasto,
To za kamień Twych bruków, za cegłę...
Za to by Wiśle Wołga,
A Wisła Wołdze oddała
Ostatnią kroplę swej wody
Jak ja Tobie krew mego ciała.
Ciekawostki[]
- Pomnik Żołnierzy Radzieckich to drugi pomnik postawiony w powojennej Warszawie. Pierwszym był Pomnik Polsko-Radzieckiego Braterstwa Broni na placu Wileńskim stworzony zresztą przez ten sam zespół projektantów,
- W związku z planowaną rewitalizacją parku Skaryszewskiego pojawił się pomysł by przesunąć pomnik w stronę alei Zielenieckiej i odsłonić główną oś parku, inne pomysły proponują przeniesienie pomnika do muzeum w Kozłówce bądź do Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich.