Pomnik Poległych Lotników

52.2 — Charakterystyczne smugi po samolotach

Fragment Pomnika Lotnikow — Fragment pomnika

Polskie formacje lotnicze na Pomniku Poległych Lotników — Polskie formacje lotnicze

Tablica informacyjna Pomnik Poległych Lotników — Tablica informacyjna

Pomnik Poległych Polskich Lotników w czasie II wojny światowej 1939-1945 - pomnik znajdujący się na Polu Mokotowskim, nieopodal Trasy Łazienkowskiej (al. Armii Ludowej), pomiędzy al. Niepodległości i ul. Waryńskiego.

Odsłonięcie pomnika odbyło się 27 sierpnia 2003 roku o godz. 19:00, w dokładną co do godziny 59. rocznicę startu ostatniego transportu z Włoch ze zrzutem dla uczestników Powstania Warszawskiego. Uroczystego odsłonięcia dokonali: Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski wraz z dowódcą Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej, przedstawicielem Lotnictwa Marynarki Wojennej oraz przedstawicielem Fundacji Stowarzyszenia Lotników Polskich w Wielkiej Brytanii.

Miejsce do budowy pomnika wybrano nieprzypadkowo, gdyż to właśnie na Polu Mokotowskim znajdowało się w okresie międzywojennym pierwsze warszawskie lotnisko. Decyzję o budowie podjęto w czerwcu 1997 roku. Dnia 28 sierpnia 2002 roku w Święto Lotnika wmurowano kamień węgielny, 30 grudnia 2002 roku zatwierdzono projekt i wydano pozwolenie na budowę, którą ukończono 31 lipca 2003 roku. Budowę sfinansowała Fundacja Stowarzyszenia Lotników Polskich w Wielkiej Brytanii ze składek własnych i Skrzydeł w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Australii, Afryce Południowej, Argentynie, Brazylii i Belgii. Autorami pomnika są Marek Dziewulski oraz jego ojciec Tadeusz Dziewulski, były pilot 315 Dywizjonu Dęblińskiego Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie oraz Biuro Projektowo-Konsultingowe "Stolica". Formą nawiązuje on do pomnika Lotników Polskich na cmentarzu w Northolt.

Na pomnik składają się trzy części:

Pierwszą stanowi plac przed pomnikiem i brukowana aleja, która symbolizuje pas startowy lotniska (po zmroku jest ona oświetlona imitując prawdziwy pas na lotnisku).
Drugim elementem są trzy stalowe, przeplatające się ze sobą łuki. Według zamierzeń autorów projektu mają one symbolizować smugi kondensacyjne, częsty widok podczas walk powietrznych.
Trzecim elementem jest półkolisty, granitowy mur, na którym patrząc od lewej strony, znajdują się wymienione polskie formacje lotnicze z września 1939, z kampanii francuskiej w 1945, Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie oraz Ludowego Lotnictwa Polskiego. Motto umieszczone na murze brzmi: "Wolność należy do tych, którzy mają odwagę jej bronić (Perykles 431 p.n.e.)". Dalej wyryte są godła polskich dywizjonów lotniczych sformowanych na zachodzie. Najważniejszą częścią pomnika jest lista poległych lotników w czasie II wojny światowej.