Skwer Władysława Bartoszewskiego

Skwer Władysława Bartoszewskiego - skwer znajdujący się po południowej stronie ulicy Ogrodowej na Woli, pomiędzy ulicą Białą i aleją Jana Pawła II. Nazwa skwerowi została nadana 20 października 2016 r., wnioskodawcą był zarząd Nowoczesnej, polskiej partii politycznej – wskazywano na bliskość Białej, która łączyła Sądy z ulicą Chłodną.

Żydzi wchodzący do Sądów od strony leżącej w Getcie ulicy Leszno, mogli tam dostać ubrania i fałszywe papiery, a potem wyjść przez Białą na wolność. Pomagała im w tym Organizacja Żegota, w której prezydium był Władysław Bartoszewski. Idąc wąskim przesmykiem pomiędzy murami z obu stron ulicy Białej uciekinierzy i ich przewodnicy przeżywali niezwykłe emocje. To miejsce nasycone jest ich nadzieją wolności. Dlatego uważam, że Profesorowi Bartoszewskiemu podobałoby się, aby nosiło Jego imię. To skromy skwer – pisali w uzasadnieniu.

Do pomysłu pozytywnie odniósł się Bronisław Komorowski, były prezydent Polski oraz marszałek sejmu. Władysław Bartoszewski i jego życie stanowi wzór polskiego patriotyzmu i poświęcenia w służbie Polsce. Służył Polsce jako żołnierz AK, jako więzień polityczny w czasach komunizmu i jako wybitny historyk, ambasador oraz minister spraw zagranicznych. Jedną z najpiękniejszych kart Jego życia było zaangażowanie w Żegotę, Radę Pomocy Żydom, strukturę polskiego państwa podziemnego niosącą pomoc śmiertelnie zagrożonym Żydom polskim – napisał w liście, którego treść została udostępniona na stronie Instytutu Bronisława Komorowskiego.

Głosowanie nad uchwałą nie obyło się bez gorącej dyskusji, przeciwko upamiętnieniu Bartoszewskiego byli radni Prawa i Sprawiedliwości. Wskazywano, że jest uznawany za postać kontrowersyjną, zarzucano zbyt bliskie kontakty z Niemcami. Jako kontrkandydata proponowano m.in. Lecha Kaczyńskiego, byłego prezydenta Polski oraz Warszawy. Ostatecznie przyjęto uchwałę – szesnastu radnych (czternastu z PO oraz dwóch niezależnych) było za, a dziewięciu (wszyscy z PiS) było przeciwnych.

Patronem skweru został Władysław Bartoszewski (1922-2015) – więzień Auschwitz, żołnierz Armii Krajowej w stopniu podporucznika, działacz Polskiego Państwa Podziemnego, uczestnik powstania warszawskiego. Dwukrotnie minister spraw zagranicznych, senator IV kadencji, w latach 2007-2015 sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Kawaler Orderu Orła Białego, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.