Tunel średnicowy
Tunel średnicowy
Tunel średnicowy
Schody wyjścia ewakuacyjnego na rondo de Gaulle'a
Tunel średnicowy – tunel kolejowy o całkowitej długości 2310 metrów poprowadzony pod centrum Warszawy na trasie linii średnicowej, która łączy trzy główne dworce kolejowe: dworzec Zachodni, dworzec Centralny oraz dworzec Wschodni. Wewnątrz podwójnego tunelu biegną dwa tory linii dalekobieżnej (od strony północnej) i dwa tory linii podmiejskiej.
Długość właściwego tunelu, liczona od stacji Powiśle do stacji Śródmieście, wynosi 1175 metrów.
Bieg tunelu[]
Tunel od wschodu zaczyna się na Powiślu, tuż za przystankiem kolejowym Warszawa Powiśle, a jego drugi koniec znajduje się na Woli, na wysokości przystanku Warszawa Ochota.
Na jego trasie znajdują się podziemne dworce: Centralny oraz Warszawa Śródmieście, a dodatkowo na wysokości ulicy Marszałkowskiej, tunel przebiega nad leżącą poniżej linią metra.
Historia[]
Projekt tunelu oraz jego budowa[]
Koncepcję budowy płytkiego tunelu, mającego połączyć dworce Warszawę Główną oraz Warszawę Terespolską, przedstawili już w 1884 roku inżynierowie Rohan i Zieliński. Niebawem po odzyskaniu niepodległości, w lipcu 1919 roku, Sejm podjął uchwałę o budowie linii średnicowej, w skład której miał wejść Most Średnicowy na Wiśle, cztery tory oraz tunel.
Jego projekt zatwierdzono w 1921 roku i trzy lata później rozpoczęto jego budowę. Uroczyste otwarcie tunelu średnicowego nastąpiło dnia 2 września 1933 roku. Dnia 15 grudnia 1936 roku, po zakończeniu elektryfikacji Warszawskiego Węzła Kolejowego, tunelem przejechał pierwszy pociąg elektryczny.
Okres wojenny oraz PRL-u[]
Podczas II wojny światowej tunel został bardzo zniszczony. Po upadku Powstania Warszawskiego i wyzwoleniu Warszawy dnia 17 stycznia 1945 roku tunel był w pełni zniszczony i nieprzejezdny na całej swojej długości.
Po szybkiej odbudowie w 1948 roku zakończono budowę komory dalekobieżnej (dodatkowe dwa tory). Uroczyste ponowne otwarcie kompletnego, czterotorowego tunelu miało miejsce w czerwcu 1949 roku. Docelowy układ komunikacyjny linii średnicowej, wraz z przystankami Śródmieście, Powiśle oraz Stadion, oddano do użytku w 1963 roku.
Tunel współcześnie[]
W 2003 roku, w związku z bardzo złym stanem technicznym tunelu (ograniczenie prędkości szlakowej do 20 km/h), podjęto decyzję o generalnym remoncie tunelu. Podzielono go na dwa etapy: remont części podmiejskiej oraz remont części dalekobieżnej. Renowacja części podmiejskiej rozpoczęła się dnia 1 lipca 2006 roku.
Termin zakończenia robót był przekładany trzy razy (początkowo planowano październik 2006, następnie 9 grudnia 2006 oraz 18 grudnia 2006). Ostatecznie, otwarcie tunelu nastąpiło dni 15 stycznia 2007 roku. Z oświadczenia wydanego przez zarząd PKP PLK wynikało, iż remont części podmiejskiej został zakończony, brakowało jednak odbioru Straży Pożarnej, ze względu na niezamontowanie uwzględnionych w projekcie: drzwi przeciwpożarowych pomiędzy dwoma częściami tunelu, oświetlenia ewakuacyjnego, systemu interkomu dla służb ratowniczych oraz systemu nagłośnienia.
Część dalekobieżną miano wyremontować już w 2007 roku, jednak rozpoczął się on dopiero dnia 9 lutego 2011 roku, a prace w obu tunelach przeprowadzono aż do 2013 roku. W ramach prac przeprowadzono m.in. wymianę podtorza na płytę żelbetową, z ułożeniem nawierzchni niekonwencjonalnej, nowy system odwodnienia torowiska i konstrukcji nośnej tunelu, nowy układ okablowania dla potrzeb energetycznych i urządzeń sterowania ruchem pociągów, nowoczesne zabezpieczenie przeciwpożarowe, wraz z budową nowej instalacji hydrantowej i instalacji oddymiających, dróg ewakuacyjnych, naprawę otuliny konstrukcji nośnej tunelu oraz zabezpieczenie tunelu przed drganiami i hałasem.
Ciekawostki[]
Poza głównymi wlotami, tunel, między stacjami Warszawa Śródmieście a Warszawa Powiśle, posiada cztery wyjścia osobowe: dwa ewakuacyjne oraz dwa awaryjne:
- Wyjścia ewakuacyjne wychodzą w przejściu podziemnym pod rondem Dmowskiego (drzwi) oraz przy Muzeum Narodowym w pobliżu ronda de Gaulle'a (oszklone zejście obok dawnego Domu Partii).
- Wyjścia awaryjne znajdują się na rondzie Dmowskiego oraz w Alejach Jerozolimskich naprzeciwko sklepu Smyk (obmurowane kraty w chodniku).