Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia

Zelazna rog Prostej

Ulica Żelazna, skrzyżowanie z Prostą. Widok z bloku pod adresem Żelazna 40

Ulica Żelazna – ulica położona na Woli, a także bardzo krótkim odcinkim na Ochocie. Jej nazwa pochodzi od Żelaznej Karczmy znajdującej się w XVIII wieku w rejonie współczesnej ul. Twardej.

Przebieg[]

Ulica rozpoczyna się przy placu Starynkiewicza, odchodząc od alei Jerozolimskich, a kończy się przy ulicy Nowolipki. Przecznicami Żelaznej są ulice: Chmielna, Złota, Sienna, Pańska, Prosta, Łucka, Pereca, Grzybowska, Krochmalna, Chłodna, Ogrodowa, aleja "Solidarności", Żytnia, Nowolipie, Wolność.

Historia[]

W okresie okupacji niemieckiej ulica znalazła się na terenie getta. Od momentu utworzenia granicy getta po wschodniej stronie ul. Żelaznej duże i małe getto łączyła drewniana kładka przeprowadzona nad ulicą Chłodną wzdłuż Żelaznej.

Przebieg[]

Ulica Nowolipki

Droga Bez Nazwy

Droga Bez nazwy

Ulica Żytnia, Ulica Nowolipie

Aleja Solidarności

Ulica Ogrodowa

Ulica Chłodna

Ulica Krochmalna

Ulica Krochmalna

Ulica Grzybowska

Ulica Pereca

Ulica Łucka

Ulica Prosta

Ulica Pańska

Droga Bez Nazwy

Ulica Sienna

Ulica Złota

Ulica Chmielna

Droga Bez Nazwy

Aleje Jerozolimskie, Plac Sokratesa Starynkiewicza, Ulica Williama Lindleya

Otoczenie[]

Żelazna (dom Kereta)

Dom Etgara Kereta

Upamiętnienie bunkier Nordwachy

Upamiętnienie bunkra Nordwachy

  • ul. Żelazna 18 - Archiwum Akt Nowych oraz pomnik Zgrupowania "Chrobry II" przed budynkiem,
  • ul. Żelazna 23 - Centralny Dworzec Pocztowy, róg Chmielnej (budynek rozebrany w 2006, w jego miejscu ma powstać wieżowiec Poczty Polskiej)
  • ul. Żelazna 24 – Dawna trafostacja
  • ul. Żelazna 24a - kamienica Wolfa Krongolda,
  • ul. Żelazna 32 – Biurowiec Feniks, dawniej DH Feniks
  • ul. Żelazna 41 - Restauracja Sushi 77,
  • ul. Żelazna 41 - Kamienica "Pod Strzelcem",
  • ul. Żelazna 51/53 - Kompleks biurowo-handlowo-kulturalny Fabryka Norblina,
  • ul. Żelazna 51/53 - Teatr Scena Prezentacje,
  • ul. Żelazna 56 - Gmach Mennicy Polskiej S.A. (wyburzony w 2014),
  • ul. Żelazna 57 - Synagoga Izaaka Altera,
  • ul. Żelazna 59 - Centrum Żelazna i JM Tower,
  • ul. Żelazna 61 - Siedziba Zarządu Transportu Miejskiego
  • ul. Żelazna 63 - Zabytkowe warsztaty T.Godlewski i S-ka z pomnikiem granic getta (tu ma powstać Liberty Tower)
  • ul. Żelazna 74 – kamienica przedwojenna, obok dom Etgara Kereta (najwęższy dom świata)
  • ul. Żelazna 75a - zabytkowa narożna kamienica, od strony ulicy Chłodnej Klubokawiarnia Chłodna 25,
  • ul. Żelazna 79 - Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna, na ścianie budynku niebiesko-biały mural Czystość jest? wykonany przez Grupę Twożywo
  • ul. Żelazna 88 - dawna siedziba Publicznych Szkół Powszechnych nr 10, 17, 56, 119 (jako część obecnego kompleksu Urzędu Dzielnicy Wola m.st. Warszawy przy alei Solidarności 90),
  • ul. Żelazna 90 - Szpital Specjalistyczny Ginekologiczno-Położniczy św. Zofii,
  • ul. Żelazna 97 - Pałacyk Bogusławskiego, Zakład Naukowo-Wychowawczy "Rodziny Marii".
  • ul. Żelazna 103 - budynek, w którym w latach 1942-1943 roku mieściły się niemiecki areszt oraz stacjonowała specjalna jednostka SS (Befehlstelle Sipo) kierująca w 1942 roku tzw. wielką akcją wysiedleńczą w getcie warszawskim; na fasadzie znajduje się tablica wzorowana na tablicach pamiątkowych Tchorka o treści: W tym domu w 1943 r. w lochach gestapo zamęczono na śmierć tysiące Żydów warszawskiego getta.

Ciekawostki[]

  • Na chodniku na wysokości ul. Żelaznej 75 odtworzono zarys półokrągłego, betonowego bunkra tzw. Nordwachy, przylegającego do ściany narożnego budynku przy ulicy Chłodnej 25, o który toczyły się ciężkie walki w Powstaniu warszawskim.

Galeria[]

Linki zewnętrzne[]