Ulica Żwirki i Wigury widziana ze skrzyżowania z 1 Sierpnia
Lipowy Office Park
Ulica Żwirki i Wigury (1955-1959: Rokitnicka) - ulica o długości 5,8 kilometra biegnąca od portu lotniczego Warszawa-Okęcie im. Fryderyka Chopina do skrzyżowania z Wawelską. Ponadto fragment ulicy znajduje się także na Paluchu. Przebiega na pograniczu Mokotowa i Ochoty oraz przez Włochy.
Historia[]
Ulicę Żwirki i Wigury wymyślono jako drogę łączącą nowe lotnisko na Okęciu z lotniskiem na Polu Mokotowskim i centrum miasta. Miała ona zastąpić ulicę Pasteura, która początkowo prowadziła w kierunku lotniska. Budowę alei rozpoczęto po zwycięstwie Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury w zawodach Challenge w 1932 roku, według projektu Antoniego Jawornickiego. W ciągu dwóch lat budowy wybudowano 5,5-kilometrową aleję pokrytą granitową kostką, wysadzoną szpalerem lip, ustawiono specjalnie zaprojektowane dla ulicy latarnie, wybudowano chodniki i ścieżkę rowerową. Aleję uroczyście otwarto 26 sierpnia 1934 roku na zawody lotnicze Challenge 1934, które dzięki zwycięstwie duetu Żwirko i Wigura w poprzedniej edycji odbyły się w Warszawie.
Międzywojenna aleja Żwirki i Wigury (status alei utraciła w okresie PRL-u) zaczynała się u zbiegu Wawelskiej, Uniwersyteckiej i Raszyńskiej, w miejscu, gdzie miał powstać plac Władysława IV. Biegnąc na południe, w kierunku lotniska, miała przecinać nowe arterie planowanej na Polu Mokotowskim dzielnicy im. marszałka Józefa Piłsudskiego. Kolejno byłyby to aleja Legionów, aleja Józefa Piłsudskiego (u zbiegu z nią miało powstać Pole Chwały wraz ze Świątynią Opatrzności Bożej), plac Bolesława Chrobrego i aleja Batorego. Dla zachowania szachownicowego układu ulic aleja Żwirki i Wigury mogłaby zostać skierowana w kierunku ulicy Pasteura. Dalej na południe aleja krzyżowała się z planowaną ulicą Pruszkowską, planowaną ulicą Korotyńskiego, ulicą Racławicką, Zbarską i Miłowodzką.
Podczas wojny ulica nosiła nazwę Strasse der Flieger (Lotników), natomiast w latach 1955-1959 roku nazwano ją Rokitnicką. Później tę nazwę nadano ulicy na Polu Mokotowskim. W 1964 roku ulicę poszerzono zgodnie z pierwotnym projektem i wyasfaltowano. W 1967 roku w zbiegu z Wawelską odsłonięto odtworzony Pomnik Lotnika. Przed 1970 rokiem, w związku z rozbudową lotniska "Okęcie" zlikwidowano odcinek ulicy między 17 Stycznia a Paluchem, wybudowano za to nową drogę do nowego terminala lotniczego. W 1988 roku przebudowano północny odcinek ulicy, przenosząc drogę w kierunku centrum bardziej na wschód, by ruch wpadł z ulicę Krzyckiego.
.JPG){kind=link}
Tablica z nazwą ulicy
Współcześnie toczą się dyskusje o zmianie charakteru Żwirki i Wigury z ulicy na aleję, bądź nawet Aleje. Dążą to tego niektórzy mieszkańcy ulicy argumentując, że w okresie międzywojennym była to właśnie aleja Żwirki i Wigury[1]. Choć nie zapadły jeszcze konkretne uchwały rady m.st. Warszawy, w niektórych dokumentach stosowany jest już zapis "aleja Żwirki i Wigury", a na ortofotomapie Warszawy zastosowano nawet zapis "Aleje Żwirki i Wigury" (później poprawiony). W terenie jednak wszystkie tablice MSI zawierają informację "ulica Żwirki i Wigury".
Patroni[]
Patronem ulicy są Franciszek Żwirko oraz Stanisław Wigura, znani oraz popularni w okresie międzywojennymi polscy lotnicy, Wigura był ponadto konstruktorem lotniczym. Zwyciężyli oni podczas zawodów lotniczych Challenge 1932 w Berlinie, a niespełna miesiąc później zginęli w katastrofie swojego samolotu pod Cierlickiem Górnym koło Cieszyna. Zostali pochowani na Cmentarzu Powązkowskim.
Przebieg[]
Skwer Bazy Lotniczej Łużyce, u zbiegu z 17 Stycznia
Hotel Courtyard by Marriott
Ulica Żwirki i Wigury podzielona jest na dwie części, znajdujące się po dwóch stronach portu lotniczego Okęcie. Południowy fragment jest bardzo krótki i ślepy, a jedyna ulica z jaką się krzyżuje to ulica Paluch. Drugi fragment rozpoczyna się przed terminalem A portu lotniczego im. Fryderyka Chopina, po czym kieruje się na północ. Dokładny przebieg trasy przedstawiony jest poniżej:
- (rondo) ul. G. Bennetta
- (skrzyżowanie) ul. 17 Stycznia
- (skrzyżowanie) ul. Astronautów
- (skrzyżowanie) ul. F. Hynka / ul. Sasanki
- (skrzyżowanie) ul. 1 Sierpnia
- (wiadukt) linia kolejowa nr 8
- (zejście) ul. M. Drygały
- (skrzyżowanie) ul. Wyjazd
- (skrzyżowanie) ul. Racławicka
- (skrzyżowanie) ul. Pruszkowska
- (skrzyżowanie) ul. Ks. Trojdena
- (skrzyżowanie) ul. Rostafińskich
- (skrzyżowanie) ul. S. Banacha
- (skrzyżowanie) ul. Rokitnicka
- (skrzyżowanie) ul. I. Miecznikowa
- (skrzyżowanie) ul. Wawelska / ul. Raszyńska / ul. L. Krzyckiego
Dalsza jazda w kierunku placu Zawiszy odbywa się ulicą Krzyckiego, powrotny wjazd na Żwirki i Wigury jest możliwy ulicą Raszyńską. Wynika to z niewystarczającej szerokości obu ulic w Kolonii Lubeckiego, przez co ruch skierowano na dwie równoległe, jednokierunkowe ulice. Taki układ obowiązuje od 1988 roku.
W trakcie Euro 2012 na całej długości ul. Żwirki i Wigury działał buspas, w latach 2015-2016 ma też powstać ścieżka rowerowa.
Obiekty[]
<place lat="52.19208400" lon="20.98150530" />
.JPG){kind=link}
Kamienica (nr 41)
.JPG){kind=link}
Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych (nr 101) – w budowie
_2.JPG){kind=link}
Gmach d. Admiralicji (nr 105)
Najważniejsze obiekty umiejscowione przy ul. Żwirki i Wigury to:
- ul. Żwirki i Wigury 1 – port lotniczy Warszawa-Okęcie im. Fryderyka Chopina
- ul. Żwirki i Wigury 1 – hotel Courtyard by Marriott
- róg 17 Stycznia – skwer 7 pp Armii Krajowej "Garłuch"
- róg 17 Stycznia – skwer Bazy Lotniczej "Łużyce"
- ul. Żwirki i Wigury 9/13 – jednostka Wojskowa 2414, w tym filia urzędu pocztowego nr 119
- ul. Żwirki i Wigury 16/18 – Business Garden (w budowie)
- ul. Żwirki i Wigury 22b – przedszkole nr 22
- róg Drygały – przystanek kolejowy Żwirki i Wigury
- ul. Żwirki i Wigury 25 – dom przedwojenny
- ul. Żwirki i Wigury 31 – Lipowy Office Park
- ul. Żwirki i Wigury 41 – kamienica przedwojenna
- róg Racławickiej – kapliczka przydrożna
- między Pruszkowską a Ks. Trojdena – Cmentarz Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich
- ul. Żwirki i Wigury 61 – Warszawski Uniwersytet Medyczny
- ul. Żwirki i Wigury 93 – gmach Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego
- róg Rostafińskich – Pole Mokotowskie
- ul. Żwirki i Wigury 95/97 – Dom Studenta "Żwirek"
- ul. Żwirki i Wigury 97/99 – Dom Studenta "Muchomorek"
- ul. Żwirki i Wigury 99a – Klub Proxima
- ul. Żwirki i Wigury 101 – Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych (w rozbudowie)
- ul. Żwirki i Wigury 105 – gmach Kierownictwa Marynarki Wojennej, w nim filia urzędu pocztowego nr 65
- róg Wawelskiej – Pomnik Lotnika