Ulica Belwederska (dawniej także Aleja Belwederska) – ulica położona w Śródmieściu i na Mokotowie, która biegnie od Chełmskiej do Bagateli. Jest częścią Traktu Królewskiego. Nazwa ulicy poświadczona jest już w XVIII wieku i bierze się od nazwy położonego w pobliżu pałacu Belweder.
Historia[]
Park Morskie Oko i Staw Promenada
Ambasada Federacji Rosyjskiej
Ulica powstała mniej więcej w XVII wieku, wcześniej istniał tutaj kościół św. Anny, a od 1659 roku towarzyszył mu pałac wybudowany dla Krzysztofa Zygmunta Paca, któremu obecny wygląd nadał w wyniku przebudowy w latach 1818–1822 Jakub Kubicki. W 1770 roku cały obszar znalazł się poza okopami, a obok nich powstały rogatki belwederskie, natomiast w dolnym biegu ulicy około 1830 roku wzniesione zostały cegielnie Wawrzyńca Mikulskiego. Sąsiadowały one z terenami należącymi do pałacyku Lubomirskiej, gdzie znajdował się m.in. tzw. domek holenderski, a na których w XIX wieku założony został Park Promenada. W 1892 roku rozpoczęła kursowanie kolej wilanowska, która wzdłuż Belwederskiej dojeżdżała do Wilanowa i dalej na południe. W 1908 roku do Warszawy przyłączono obszar sięgający po ulicę Promenada, a w 1916 roku pozostałą część ulicy Belwederskiej.
Ulica zaczęła zabudowywać się dopiero na początku XX wieku, a w latach 30. XX wieku pojawił się szereg nowoczesnych kamienic, w tym zespół bloków osiedla ZUS. Ulica była też wtedy popularna wśród automobilistów, wobec czego powstało tu wiele garaży, stacji benzynowych i stacji obsługi. W 1939 roku ulica biegła od skrzyżowania z Dolną, Chełmską i Sobieskiego, po czym krzyżowała się z Turecką, Piaseczyńską, Nabielaka, Promenadą, Sułkowicką, Grottgera, Zajączkowską, Podchorążych, planowaną Spacerową, Lądową, Zawrotną, Sulkiewicza, Krętą i Parkową, by kończyć się u zbiegu z Alejami Ujazdowskimi i Bagatelą. Podczas okupacji nosiła nazwę Sonnenstrasse. Zabudowania generalnie nie zostały zniszczone podczas II wojny światowej. Już po wojnie, w latach 50. XX wieku zlikwidowano odcinek kolejki wilanowskiej biegnący wzdłuż Belwederskiej, zniknęło też kilka zachowanych zabytkowych budynków, między innymi Domek Holenderski, willa Sanatorium Paralityków czy willa Władysława Sikorskiego. W latach 70. XX wieku ulica została przebudowana.
16 maja 1998 roku na zjeździe ulicy Belwederskiej doszło do wypadku autobusu Ikarus 435 linii 195, zginęła jedna osoba. W przyszłości wzdłuż ulicy ma powstać linia tramwajowa, która pobiegnie od ul. Puławskiej do Miasteczka Wilanów – przetargi zapowiadane są na 2017 rok.
Przebieg i otoczenie[]
Ulica Belwederska (rejon ul. Spacerowej) – 2007
Ulica Belwederska
(rejon ul. Nabielaka)
Ulica Bagatela, Aleje Ujazdowskie
Ulica Klonowa
Ulica Parkowa
Ulica Sulkiewicza
Ulica Lądowa
Ulica Grottgera
Ulica Sułkowicka
Ulica Nabielaka
Ulica Promenada
Ulica Turecka
Ulica Chełmska, Ulica Sobieskiego
.JPG){kind=link}
Czerwona Willa (nr 18)
Przy ulicy Belwederskiej znajdują się następujące obiekty:
- Park Morskie Oko i Staw Promenada
- Pomnik Władysława Sikorskiego
- ul. Belwederska 10 – Kamienica przedwojenna
- ul. Belwederska 16 – Przedwojenny zespół garaży i salonu wystawowego Autokoncernu, dziś mieści się tu I Komenda Rejonowa Policji
- ul. Belwederska 17 – Kamienica przedwojenna, część tzw. kolonii Grottgera
- ul. Belwederska 18 – Czerwona Willa
- ul. Belwederska 18A – Willa Neumanów
- ul. Belwederska 20/22 – Dom Książki "Uniwersus"
- ul. Belwederska 23 – Hotel Regent
- ul. Belwederska 26/30 – Dawny Internat Wyższej Szkoły Nauk Społecznych
- ul. Belwederska 32–44 – Zespół przedwojennych kamienic: nr 32, nr 36/38 (zespół 4 bloków osiedla ZUS), nr 40/42, nr 44, nr 44A, nr 44B
- ul. Belwederska 46/50 – Hotel Parkowa
- ul. Belwederska 49 – Ambasada Federacji Rosyjskiej, w niej Rosyjski Ośrodek Nauki i Kultury
- ul. Belwederska 54/56 – Belweder
- Skwer Jerzego Giedroycia z Pomnikiem Józefa Piłsudskiego
Na rogu Belwederskiej z ulicą Promenada znajduje się ponadto kamień upamiętniający Redutę Magnet, która znajdowała się podczas powstania warszawskiego na terenie zakładów Bruhn-Werke między Belwederską a Nabielaka. Żołnierze z kompanii O-2 pułku "Baszta" bronili tego obiektu od 17 sierpnia do 22 września 1944 roku.