Ulica Czerniakowska

Ujednoznacznienie

Ten artykuł dotyczy ulicy Czerniakowskiej. Zobacz też: Ulica Czerniakowska-bis i Zespół przystankowy Czerniakowska.

Ulica Czerniakowska (dawniej także Sielecka) – ulica położona na Mokotowie i w Śródmieściu, która biegnie od ul. Idzikowskiego do ul. Ludnej.

Ulica obecnie podzielona jest na dwa niezależne odcinki. Odcinek południowy (Idzikowskiego – Łazienkowska) stanowi fragment Wisłostrady oraz drogi krajowej nr 7 i drogi wojewódzkiej nr 724, natomiast odcinek północny (Górnośląska – Ludna) jest ulicą lokalną na terenie Solca.

Historia[]

Zobacz więcej w artykule: Historia ulicy Czerniakowskiej.

Ulica Czerniakowska wywodzi się od dawnego traktu do wsi Czerniaków oraz brodu na Wiśle, a później także do kościoła bernardynów w Czerniakowie. Wzdłuż jej skrajnie północnego odcinka płynęła rzeczka Żurawka.

Przebieg[]

Kościół św. Antoniego Padewskiego (Czerniakowska) — Kościół św. Antoniego Padewskiego na Czerniakowie, najstarszy obiekt wzdłuż ul. Czerniakowskiej (2013 – por. *2011*)

Ulica Czerniakowska na wysokości ul. H. Kozłowskiej

Trasa Siekierkowska, Czerniakowska (wezel) — Węzeł z Trasą Siekierkowską

Ulica rozpoczyna swój bieg na południowym Czerniakowie, od skrzyżowania z Gołkowską, Idzikowskiego i Powsińską, której jest przedłużeniem. Następnie kieruje się na północ przecinając kolejno:

(wjazd) ul. Bernardyńska / pl. Bernardyński
(wjazd) ul. F. Batroszka
(wjazd) ul. H. Kozłowskiej
(węzeł) al. W. Witosa / al. J. Becka
(skrzyżowanie) ul. Chełmska
(wjazd) ul. Kaszubska
(skrzyżowanie) ul. J. Gagarina / al. Polski Walczącej
(brak wjazdu) ul. Podchorążych
(wjazd) ul. T. Hołówki
(skrzyżowanie) ul. Nowosielecka / ul. Bartycka
(wjazd) ul. A. Suligowskiego
(wjazd) ul. 29 Listopada
(skrzyżowanie) ul. Szwoleżerów
(wjazd) ul. M. Zaruskiego
(kładka) al. J. Nojiego
(kładka) ul. J. Kusocińskiego
(skrzyżowanie) ul. Łazienkowska / ul. Solec

Kapliczka Czerniakowska — Kapliczka u zbiegu z ul. Chełmską

W tym miejscu kończy się południowy odcinek ul. Czerniakowskiej. Znika ona na kilkaset metrów, podążając śladem nieistniejącego odcinka dawnej ulicy i rozpoczyna się ponownie za Trasą Łazienkowską:

(skrzyżowanie) ul. Górnośląska
(skrzyżowanie) ul. Zagórna
(skrzyżowanie) ul. C. Śniegockiej
(skrzyżowanie) al. J. Stanka / ul. Okrąg / ul. Wilanowska

Kończy swój bieg na Solcu, na skrzyżowaniu z ul. Ludną.

Obiekty[]

Zaklad nazaretanek — Zakład sióstr nazaretanek (nr 137)

Czerniakowska, pomnik zgrupowania Kryska — Pomnik ofiar powstania warszawskiego na Czerniakowie

Przy ul. Czerniakowskiej znajduje się wiele obiektów:

róg Idzikowskiego – kamień upamiętniający miejsce, gdzie 18 września 1944 roku hitlerowcy rozstrzelali 40 rannych i chorych powstańców.
róg Gołkowskiej – krzyż przydrożny
ul. Czerniakowska 2/4 – kościół św. Jana z Dukli
ul. Czerniakowska 2/4 – kościół pw. św. Antoniego Padewskiego i zabytkowy zespół klasztorny bernardynów, przed nim, od strony pl. Bernardyńskiego ustawiona jest kapliczka z inskrypcją: Boże niech będzie wola Twoja / święta Maryjo módl się / za nami.
róg al. Becka – Libretto Park (planowany)
ul. Czerniakowska 16 – Inspektorat ZUS oraz Centralny Instytut Ochrony Pracy (trwa rozbudowa)
ul. Czerniakowska 20a – Przedszkole nr 391
ul. Czerniakowska 42 – kapliczka z okresu okupacji niemieckiej przed blokiem. Dawniej znajdowała się na podwórzu rozebranej częściowo kamienicy nr 44.
ul. Czerniakowska 44 – kamienica przedwojenna, jej zachodnie skrzydło zostało rozebrane po wojnie w związku z poszerzeniem ulicy Czerniakowskiej.
ul. Czerniakowska 50a – Przedszkole nr 294
róg Chełmskiej – kapliczka
ul. Czerniakowska 81/83 – gmach Centrali CENZIN-u
ul. Czerniakowska 89/93 – zakłady Wuzetem
ul. Czerniakowska 99/101 – punktowiec, który w 1962 roku otrzymał nagrodę Mister Warszawy.
ul. Czerniakowska 100 – Sąd Okręgowy
ul. Czerniakowska 100a – Biurowiec SGI Baltis
ul. Czerniakowska 106/124 – Stacja Pomp Rzecznych Wodociągów Warszawskich, w tym także zabytkowa willa dyrektora z zachowaną oryginalną dekoracją werandy.
ul. Czerniakowska 126a – kamienica Pracowników Stacji Pomp Rzecznych, interesujący przykład warszawskiego modernizmu z lat trzydziestych.
ul. Czerniakowska 128 – LXXV Liceum Ogólnokształcące im. Jana III Sobieskiego, gimnazjum nr 166 oraz przedszkole nr 23, budynek z lat 20/30-tych.
ul. Czerniakowska 130/132 – Baraki Straży Miejskiej
ul. Czerniakowska 137 – Klasztor Sióstr Nazaretanek z kościołem św. Józefa Oblubieńca NMP oraz Prywatne Liceum Ogólnokształcące Sióstr Nazaretanek
ul. Czerniakowska 141 – budynek mieszkalny, na nim umieszczona jest tablica upamiętniająca miejsce, gdzie 2 sierpnia 1944 roku hitlerowcy rozstrzelali 13 osób.
ul. Czerniakowska 143 – kamienica przedwojenna
ul. Czerniakowska 143a – kamienica przedwojenna
ul. Czerniakowska 147 – kamienica Cz. Jedlińskiego, przedwojenna
ul. Czerniakowska 149 – kamienica Jana Laskiego, przedwojenna
ul. Czerniakowska 174 – kamienica J. Gutgelda, przedwojenna, jeden z ciekawszych przykładów modernizmu warszawskiego lat trzydziestych
ul. Czerniakowska 176 – kamienica J. Gutgelda, przedwojenna
ul. Czerniakowska 178 – kamienica J. Kisielewskiego i M. Stelmaszczyka, przedwojenna
ul. Czerniakowska 178a – współczesny budynek mieszkalny, w którym w ostatnich latach życia mieszkał Jan Nowak-Jeziorański, przed budynkiem znajduje się pomnik Jana Nowaka-Jeziorańskiego w formie ławeczki. Budynek mieści także Centrum Informacji im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego.
ul. Czerniakowska 205 – kamienica J. Gutgelda, przedwojenna
ul. Czerniakowska 207 – kamienica przedwojenna (trwa nadbudowa)
róg al. ks. Stanka – kamień upamiętniający por. Jerzego Gawina "Słonia"
róg al. ks. Stanka – pomnik ofiar powstania warszawskiego na Czerniakowie
róg Wilanowskiej – skwer Mirosława Iringha
ul. Czerniakowska 231 – Szpital Kliniczny nr 1 im. prof. Witolda Orłowskiego, przedwojenny Gmach Zakładu Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych.

Przy ul. Chełmskiej w 2017 powstało, obok kładki, naziemne przejście dla pieszych, o którego utworzenie mieszkańcy postulowali od 2002.

Zobacz więcej w artykule: Przejście na Czerniakowskiej przy Chełmskiej.

Obiekty nieistniejące[]

róg Chełmskiej – tu znajdowała się "spelunka" U Bandyty, opisywana w utworach Stanisława Grzesiuka
róg Chełmskiej – zajezdnia autobusowa "Chełmska"
ul. Czerniakowska 80 – Zakłady Metalurgiczne „L. Kranc i T. Łempicki”
ul. Czerniakowska 92 – Kamienica Szyi Pasamonika (róg ul. Bartyckiej)
ul. Czerniakowska 131 – kamienica Wacława Malinowskiego, przedwojenna, wyburzona w 2006 roku, w jej miejscu wybudowano nowy budynek.
ul. Czerniakowska 160/162 – Warsztaty Żeglugi Parowej
ul. Czerniakowska 164 – kamienica Scholtzów, najstarsza murowana kamieniczka wzdłuż ulicy, obok niej znajdował się młyn.
ul. Czerniakowska 177/179 – Rosyjsko-Włoskie Towarzystwo Akcyjne Wyrobów Włóknistych
ul. Czerniakowska 180/182 – Zakłady Spółki Akcyjnej Fabryk Metalowych Plewkiewicza
ul. Czerniakowska 196 – Krajowa Fabryka Konserw
ul. Czerniakowska 199 – zakłady Citroena
ul. Czerniakowska 200 – kamienica Pracowników Banku Polskiego, nie istnieje jedynie skrzydło od strony ul. Czerniakowskiej.
ul. Czerniakowska 202/204 – kamienice "Kooperatywy Banku Handlowego"
ul. Czerniakowska 205/209 – Fabryka Wyrobów Stolarskich Budowlanych
ul. Czerniakowska 208 – kamienica secesyjna, z około 1910 roku
ul. Czerniakowska 219 – Towarzystwo Przytułków Noclegowych i Domów Zarobkowych

Ciekawostki[]

W okresie międzywojennym na wschodniej stronie ul. Czerniakowskiej w rejonie Sielc, na południe od ul. Bartyckiej, znajdowały się tzw. Szmuklerze, natomiast po północnej stronie tejże ulicy funkcjonował tzw. Podrapeć.
Gdzieś w rejonie obecnego budynku nr 131 znajdowała się Tancbuda Towarzystwa Przyjaciół Belwederu, Czerniakowa, Sielc i Siekierek, miejsce rozrywki okolicznej młodzieży, którą opisywał Stanisław Grzesiuk m.in. w ten sposób: Zasadą jest oddawanie partnerki, jeśli ktoś ją odklepuje. Nie oddasz – możesz być pewien, że będzie awantura. Nieoddanie partnerki traktowane jest jak największa obelga. Uważał taki, że został zlekceważonym, że ma się go za nic^[1].
Według jednej z miejskich legend na skrzyżowaniu Czerniakowskiej z Gagarina straszył "Rambo", czyli bezdomny uzbrojony w nóż, polujący na dzieci. Nikt go jednak nigdy nie widział.^[2]
W tym samym bloku co Jan Nowak-Jeziorański mieszkał również Jacek Fedorowicz, który w jednym ze swoich felietonów opisał tabliczkę z nazwą ulicy: gen. Huka-Buby. Jak się okazało, alejka w rejonie budowy przez lata była jednym z ulubionych miejsc przesiadywania mężczyzn w nieokreślonym wieku, lubujących się w napojach wyskokowych, do których zazwyczaj brakuje im dwudziestu groszy. Jak się okazało, jeden z nich nosił w środowisku przezwiska „generał” oraz „Buba”, zaś na nazwisko miał „Huk” (bądź odwrotnie), a po jego śmierci znajomi postanowili upamiętnić jego osobę tablicą^[3].

Przypisy[]

↑ Jerzy S. Majewski: Dolny Mokotów, str. 113 [w:] Spacerownik Warszawski 2
↑ Kałasznikowy, John Rambo i podziemne miasto – czyli warszawskie mity miejskie, zw.com.pl, 17.03.2008
↑ Jacek Fedorowicz: Generał-patron mojej ulicy [w:] Stolica, str. 41, nr 6-7/2012

Linki zewnętrzne[]

[1] Jerzy S. Majewski: Dolny Mokotów, str. 113 [w:] Spacerownik Warszawski 2

[2] Kałasznikowy, John Rambo i podziemne miasto – czyli warszawskie mity miejskie, zw.com.pl, 17.03.2008

[3] Jacek Fedorowicz: Generał-patron mojej ulicy [w:] Stolica, str. 41, nr 6-7/2012

[1]

[2]

[3]