Ulica Jasna - ulica leżąca w obszarze Śródmieście Północne.
Przebieg[]
Zaczyna się skrzyżowaniem z ulicami Złotą i Zgoda, przecina kolejno ulice Boduena, Sienkiewicza, Moniuszki, Świętokrzyską i kończy swój bieg wpadając w plac Dąbrowskiego. Jest ona jednokierunkowa w kierunku południowym.
Historia[]
.JPG){kind=link}
Dom pod Orłami (nr 1/3)
.JPG){kind=link}
Kamienica (nr 6)
Ulica została wytyczona w 1757 roku, wraz z początkiem jurydyki Bielino, i rozciągała się ona między ul. Świętokrzyską a placem Zielonym (dziś pl. Dąbrowskiego). Jasna ówcześnie była rzadko zabudowana, do końca XVIII wieku stało tam zaledwie sześć domów - głównie dworków z rozległymi ogrodami. Prawdopodobnie to od nich wzięła swoją nazwę zatwierdzoną w 1770 roku. Zamieszkiwali ją przeważnie niemieccy rzemieślnicy skuszeni przywilejami ekonomicznymi.
Rozkwit okolicy, a zarazem i ulicy Jasnej nastąpił w 1845 roku wraz z wybudowaniem Dworca Wiedeńskiego. W tym okresie na Jasnej wybudowano kilka kamienic czynszowych, między innymi istniejącą do dziś kamienicę Juliana Ankiewicza pod numerem 17. Pod adresem Jasna 26 powstał Hotel Victoria. W 1901 rozparcelowano tereny Szpitala Dzieciątka Jezus, a w jego miejscu wytyczono nowe ulice w tym Nowojasną - przedłużenie Jasnej do ulicy Zgoda.
Pierwszym obiektem jaki powstał na nowym odcinku była Filharmonia Warszawska wg projektu Karola Kozłowskiego. Wkrótce Nowojasną zabudowano kamienicami czynszowymi, a także przedstawicielstwami różnych instytucji, m.in. pod numerem 4 ulokowało się Towarzystwa Ubezpieczeń od Ognia, a pod 6 Bank Spółek Zarobkowych i Gospodarczych. Pod adresem Jasna 1, w 1917 roku wybudowano Dom pod Orłami - gmach Banku Towarzystw Spółdzielczych. Przy ulicy ulokowały się redakcje czasopism "Pediatrii Polskiej" i "Ekonomisty", wiele sklepów, cukiernia i restauracja. W 1913 roku na rogu z ulicą Sienkiewicza powstał budynek Teatru Nowoczesnego. W 1919 roku ulicę Nowojasną przyłączono do Jasnej, a w 1922 roku z numeracji ulicy wyłączono zabudowania przy placu Dąbrowskiego.
Drugiej wojny światowej nie przetrwała prawie cała zabudowa ulicy. Po wojnie część budynków rozebrano (m.in. Hotel Victoria oraz Teatr Nowoczesny), a część odbudowano w wersji uproszczonej. W 1949 roku odbudowany został Dom pod Orłami, a w 1955 roku Filharmonia, której nazwę zmieniono z "Warszawska" na "Narodowa".
Najnowszym budynkiem na ulicy jest Centrum Jasna - biurowiec postawiony latem 2004 roku na parkingu Telewizji Polskiej. W 2014 roku przebudowano również skrzyżowanie z ul. Świętokrzyską.
Widok na Świętokrzyską
Ulica Jasna przy skrzyżowaniu z ul. Boduena
Otoczenie[]
Wzdłuż ulicy znajdują się:
- Jasna 1 - zabytkowy Bank Towarzystwa Spółdzielczego zwany Domem pod Orłami
- Jasna 2/4 - Wojewódzki Sąd Administracyjny
- Jasna 5 - Filharmonia Narodowa
- Jasna 6 - Kamienica Seydenbeuthlów
- Jasna 8 i Jasna 10 - kamienice Maksymiliana Harczyka
- Jasna 9 - gmach Poczty Głównej, przedwojenna siedziba PKO
- Jasna 12 – Biurowiec CIECH-u
- Jasna 14/16 - Warszawski Ośrodek Telewizyjny, Agencja Informacji TVP S.A., siedziba programu TVP-INFO
- Jasna 14/16a - Centrum Jasna
- Jasna 17 – Kamienica Juliana Ankiewicza
- Jasna 26 – Biurowiec "Jasna 26"
Nieistniejącymi adresami przy Jasnej są:
- Jasna 3 - siedziba Teatru Nowoczesnego
- Jasna 26 - przedwojenny Hotel Victoria
Ciekawostki[]
- Do roku 1944 przetrwał parterowy dwór pod ówczesnym adresem Jasna 11/13, zaprojektowany przez Jakuba Fontanę.
- Przed 1914 rokiem pod adresem Jasna 2/4 mieściła się kawiarnia, do której wstęp miały wyłącznie kobiety.