Warszawikia

CZYTAJ WIĘCEJ

Warszawikia
Advertisement

Ulica Icchoka Lejba Pereca (dawniej Ceglana) – ulica położona na Mirowie w dzielnicy Wola, która biegnie od ul. Ciepłej do ul. Żelaznej. Patronem ulicy jest Icchok Lejb Perec, prawnik, pisarz, publicysta, który mieszkał przy tej ulicy, w kamienicy nr 1.

Historia[]

Ulica powstała zapewne w połowie XVIII wieku i od początku nazywała się Ceglana (nazwa potwierdzona w 1770 roku), od początku biegła też w ten sam sposób. Wiadomo, że znajdowała się tutaj wówczas duża paszarnia rozprowadzająca owies do stajni magnackich, natomiast na początku XIX wieku założone zostało gospodarstwo ogrodnicze, a dokonał tego Johann Gottlieb Traugott Ulrich. Wzdłuż południowej pierzei ulicy powstały więc liczne szklarnie i szkółki, w których rosły krzewy, sadzony, owoce i warzywa rozprowadzane następnie po całej okolicy. Gęstsza zabudowa zaczęła pojawiać się dopiero na przełomie XIX i XX wieku.

W okresie międzywojennym ulica zamieszkana była głównie przez żydowskich przedstawicieli wolnych zawodów. Gospodarstwo Ogrodnicze Ulrychów wyprowadziło się stąd ostatecznie w 1934 roku, a teren rozparcelowano pod nowe budownictwo. Z dawnego zakładu do 1939 roku przetrwała jednak szklarnia oraz dom mieszkalny. Przy północnej pierzei ulicy zachowały się jeszcze zabudowania przemysłowe oraz magazynowe, m.in. pod nr 4, nr 6 i nr 8. W 1939 roku ulica biegła od skrzyżowania z ul. Ciepłą, po czym kierowała się na zachód, krzyżowała się z ul. Waliców i kończyła u zbiegu z Żelazną i Łucką.

Waliców (nr 10)

Kamienica (nr 10)

Zabudowa ul. Ceglanej uległy znacznym zniszczeniom już podczas kampanii wrześniowej, a następnie ulica weszła w skład getta warszawskiego. Została z niego częściowo wyłączona, jednak szereg zabudowań uległo zniszczeniu podczas pacyfikacji małego getta w 1943 roku. Kolejne zniszczenie przyniosło powstanie warszawskie, podczas którego w tym rejonie toczyły się zacięte walki, szczególnie o pobliskie magazyny żywności browaru Haberbusch i Schiele. Okolicy bronili powstańcy ze zgrupowania "Chrobry II".

Dnia 27 października 1951 roku, dla upamiętnienia dawnego znamienitego mieszkańca ulicy, zmieniono nazwę ulicy na Pereca. W zabudowie nie zmieniło się jednak wiele, gdyż przez długie lata nie udało się zrealizować żadnych koncepcji zabudowy tego rejonu, nie licząc wybudowania gmachu Mennicy Polskiej. Dominowały tutaj pokiereszowane i zrujnowane kamienice i warsztaty, a postapokaliptyczny krajobraz doprowadził do nazwania okolicy "dzikim zachodem". Sytuacja zmieniła się nieco dopiero pod koniec lat 60. XX wieku, kiedy wybudowano osiedle Za Żelazną Bramą, kształtując współczesne otoczenie ulicy. Okolicę może jednak zmienić budowa wieżowców Atrium South Tower (przy Ciepłej) oraz Mennicy Polskiej (przy Waliców).

Przebieg i obiekty[]

Pereca (nr 21)

Gmach Mennicy (nr 21)

Współcześnie ulica rozpoczyna swój bieg od skrzyżowania z ul. Ciepłą, po czym kieruje się na zachód, przecina ul. Waliców i kończy się na skrzyżowaniu z ul. Żelazną i ul. Łucką. Przy ulicy Pereca zachowało się do dzisiaj kilka przedwojennych kamienic, które znajdują się pod numerami: nr 10 i nr 16. Z nieistniejących obiektów należy wymienić także kamienicę Banku Handlowego (nr 8) oraz zakład ogrodniczy Ulrychów (nr 11).

Ze współczesnych obiektów należy wymienić nieistniejący już gmach Mennicy Polskiej (nr 21), który rozebrano w 2014 roku pod budowę wieżowca. Ponadto przy ul. Pereca 13/19 znajduje się urząd pocztowy nr 66, a w maju 2014 roku rozpoczęła się budowa biurowca "Atrium 2" (nr 1).

Ciekawostką jest fakt, że ulica dawniej nazywała się Ceglana, a dzisiaj istnieje ulica o takiej nazwie w dzielnicy Białołęka.

Advertisement